Kime Göre, Neye Göre? Kimdir Bu Mükemmel Anne?

Nedir bu “mükemmel” olma sevdası? Niye bu kadar önemsiyoruz “mükemmel” olmayı. Neden “mükemmel” başlığı altına girebilmek için yıpratıyoruz kendimizi? “Mükemmel” kelimesinin TDK’da ki karşılığı kusursuz.  Peki bu kusursuzluk için ne gibi hataları yapıyoruz dersiniz? Uzman Psikolog Dicle Şanlı’ya; mükemmel anne olma düşüncesinin bireyleri nasıl mutsuzlaştırdığını sorduk.

Yeterince iyi anne terimi; ünlü pediatrist ve psikanalist D.W. Winnicott tarafından bir çocuğun hayata başlangıç yapabilmesi için gerekli olanları, yeterli bir biçimde sağlayabilen anne için kullanılmıştır.

Annelik; bir kadının zihninde aslında doğumdan ziyade kendi kimliğine alışma sürecidir. Bu sebeple annelik kimliğinin doğması bebeğin doğmasıyla değil, bebeğin doğumundan önceki aylardan itibaren derin bir emekle ortaya çıkar. Özellikle hamilelikte ortaya çıkan bu duygu bir anne için bebeğin kendisinin bir parçası olduğu hissiyle başlar. Bu duygu doğumdan sonra da sürünce, anne bebeğiyle olduğunda kendini tamamlanmış hisseder. Ayrı kaldığında ise bir parçası ayrıymış gibi.

Annelik deneyimi sonsuza dek sürecek bir değişimdir. Bu değişim annenin içindeki mükemmel olma isteğini uyandırır. Hata yapmaktan korkabilir. Aslında bu doğumla beraber daha da artar. Sütüm yetiyor mu? Uykusu yeterli mi? Büyüyor mu? Kaliteli zaman geçiriyor muyuz? Düşünceler çocuğunuz büyüdükçe çeşitlenir. Bu kaygının yaşanması çocukla olan ilişkiyi etkiler. Böylesi irrasyonel düşünceler annelerin stres düzeyini arttırarak psikolojik yük taşımasına neden olur.

Mükemmel Anne Sendromu

• Genellikle genç yaş civarında anne olan ve eğitim düzeyi yüksek kişilerdir.
• Sürekli kitap okuyarak kendi bebeklerinin veya çocuklarının mizacına uygun olup olmadığını kontrol ederek okuduklarını uygulamaya çalışırlar.
• Kendilerini gerçekçi olmayan hedefler koyarak zorlarlar.
• Kendilerine zaman ayırmazlar.
• Etkinliklerini çocukların isteklerine göre planlarlar.
• Çocukların problemlerine aşırı duyarlıdır. Örneğin; çocuk arkadaşlarıyla problem yaşasa bu problemi kendi problemi gibi sahiplenir. Bu tavır çocuğun gelişimini doğallığını bozarak potansiyelin gelişmesini ketler.
• Kendi yaşayamadıklarını çocukların üzerinden yaşarlar. Örneğin ben baleye gidemedim çocuğum gitsin gibi.
• Mükemmel anneler sendromunda anneler çocukları için sürekli bir araştırma halindeler bunun için kaygılı bir ebeveyn olurlar. Evdeki babayı da kontrol etmek isterler.
• Mükemmel anne kendisine bu pencereden baktığı için çocuklarından da mükemmel olmasını bekler. Bu beklentiyi karşılayamayan çocuk ise kendisini yetersiz, beceriksiz hisseder.
• Yine mükemmel anneler kendilerini övmekten çok hoşlandığı için başka annelerin yanında bunu dile getirirler. Bunu karşılamayan diğer annelerinde psikolojik sorun yaşamasına neden olabilirler.

Mükemmel Anne Olmaya Çalışmayın Yeterince “İyi Anne” Olun!

Anneler mükemmel olmak zorunda değildir, olamazlar da. Mükemmellik, eğer varsa çocuğun algısıdır. Anne onun ihtiyaçlarını yeterince iyi bir şekilde karşıladığında tam bir hayranlık hisseder. Yeterince iyi anne terimi ünlü pediatrist ve psikanalist D.W. Winnicott tarafından bir çocuğun hayata başlangıç yapabilmesi için gerekli olanları yeterli bir biçimde sağlayabilen anne için kullanılmıştır.

Bu aslında iyi annenin; bebeğin ihtiyaçlarını karşalamaya neredeyse tam bir uyum ile nasıl başlayacağını ve sonra bebeğin düş kırıklığıyla baş edebileceği bir hızla gittikçe daha uyumlu hale nasıl gelebileceğini tanımlar. Yeterince iyi annenin özelliği, her ilişkide ortaya çıkan kaçınılmaz çatlakları onarabilmesidir.

• Öncelikle işe, hayatlarınızı sadeleştirmekten başlayın.
• Bazı işlerinizi ertelemekten korkmayın.
• Yapacak işlerinizi sıraya koyun.
• Eşlerinize sorumluluk verin.
• Her şeyi mükemmel yapmaya çalışmayın. Hata yapmaktan korkmayın ve hata yapın.
• Kendinizi rahatlatacak etkinliklere katılın.
• Kaygılarınız çok yüksek ise mutlaka bir uzman desteği alın. Çünkü hem çocuğunuz hem eşinizle aranız bu sendromdan olumsuz etkilenecektir.
• Çocuğunuzun duygularını aynalayın. Örneğin; sana izin vermediğim için öfkelendin ve ağlıyorsun.

Yeterince İyi Anne Mesajları

Anne olarak çocuğumuzun temel ihtiyaçlarına nasıl cevap verdiğimiz önemlidir. İyi anne dediğimiz mesajlar;

• Burada olduğun için mutluyum.
• Seni görüyorum.
• Benim için özelsin.
• Seni seviyorum.
• Seni korurum.
• Sana saygı duyuyorum.
• Buradayım sana zaman ayırırım.
• Bende huzur bulabilirsin.
• İhtiyaçların benim için önemli.
• Benden yardım isteyebilirsin.

Anne olmak kelimenin tam manasıyla varoluşumuzun bir katmanıdır. Unutmayın elinizdeki kaynaklarla yapabileceğinizin en iyisini yapın. Çocuğunuzun sizden beklediği budur.