Ağlayan Bebeği 10 Dakikada Sakinleştirebilirsiniz

Ünlülerin doktoru olarak da bilinen Dr. Harvey Karp, Acıbadem Hastanesi’nin davetlisi olarak Temmuz ayında İstanbul’da bir seminer verdi. Annelerin ve anne adaylarının takip ettiği bir isim olan Karp, bebekleri sakinleştirmek ve 8 ay 5 yaş arası çocukları anlamak üzerine yaklaşımlarıyla son yılların önemli isimlerinden biri. 21 Temmuz’daki seminerde, birçok yeni annenin derdi olan “Bebeğimi nasıl sakinleştirmeliyim?” konusunda uygulamalı bir sunum yaptı. Çocuklarım oldukça büyüdü, aktarılanları onlar üzerinde uygulama şansım yok ama deneyen annelerin verdiği bilgiler çok pozitif. Bu seminerden derlediğim bilgileri, görsel destekle sizlerle paylaşmak istiyorum.

“Mahallenin En Mutlu Bebeği” ve “Mahallenin En Mutlu Yumurcağı” kitaplarıyla Amerika’da en fazla okunan çocuk doktoru da olan Harvey Karp’a göre bebekler yeni doğduklarında henüz bu dünyaya hazır değiller. 4. trimester olarak ifadelendirdiği bu dönemde bebeklere mümkün olduğunca alışık oldukları anne karnı hissini yaşatmak gerekiyor.

Bebekler Neden Ağlar?

İletişim kurmak için… İhtiyaçlarını, sıkıntılarını kelimelerle ifade edemeyeceklerine göre ellerindeki tek araçla iletişim kurarlar. Anne babaların veya bebeğin bakımı ile ilgilenen kişilerin yapması gereken bebeğin ağlamasına doğru şekilde cevap verebilmek… Karnı mı aç? Uykusu mu var? Altı mı kirli yoksa duyusal ve duygusal hislere mi ihtiyacı var? Olası bütün şıkları tek tek eleyip, bebeğin neden ağladığını bulmak gerekiyor. Bütün fiziksel şartlar yerindeyse ve bebek ağlamaya devam ediyorsa “sakinleştirici refleks”ini harekete geçirmek gerekiyor. Bunun içinde 5S yöntemini öneriyor. 

Dr. Harvey Karp, 5 S yönteminin bebekleri sakinleştirici etkisinden o kadar eminki “ Bu yöntem her bebekte etkili olur. Gösterme süresi değişebilir ama mutlaka etkili olur. Yöntemler uygulanıyor ama bebek ağlamaya devam ediyorsa bir yerlerde yanlış uygulama var demektir. Tekrar denemek, doğrusunu yapmak gerekir. Uygulama doğru ama bebek hala ağlıyor ise o zaman bebeğin sağlığında bir sorun vardır, doktora gitmek gerekir” açıklamasında bulunuyor.

Bu yöntemin sadece çok ağlayan zor bebekleri sakinleştirmek için değil, sakin bebeklerinde daha mutlu ve yeni dünyalarına daha kolay uyum sağlamalarında faydalı olduğunu belirten Harvey Karp, anne karnındaki bebeklerin 7 gün 24 saat alışmış oldukları sarmalanma hissi, ses ve hareketi aradıklarını, bulamadıklarında da şiddetle ağlayıp, 3-4 ay anne karnını aradıklarını belirtiyor.

NEDİR BU 5S?

Swaddle: Kundaklama / sarma

Aslında bebeklerin kundaklanması her kültürde ve toplumda görülen bir şey… Eski Türk filmlerini seyrettiğinizde bebekler hep kundaklıdır ve beşiklerinde ya da annelerin sırtlarında durmaktadır. Modern çağın sonucu mu bilmem gerçekte yüzyıllardır bilenen ve uygulanan bilgileri unutur ve tekrar hatırlatıldığında şaşırır olduk.

Bebek anne karnında sürekli bir şeylerle temas halinde… Çevresini saran amniyotik sıvı, rahim onun alıştığı ve kendini rahat hissettiği bir yer. Doğumdan sonra alışık olmadığı bir ortamda tutulan bebeğin huzursuz olduğu, ağladığı bu yüzden sarmalanarak anne karnı hissinin ona yaşatılması gerektiği belirtiliyor.

Bebekleri sakinleştirmek için ilk yapılan adım bebeği sarmak. Ancak bu sarış biçimi bizim eski filmlerde gördüklerimiz gibi değil. Bu yüzden klasik bebek kundaklaması şeklinde düşünmeyin. Kollar bedene paralel olacak şekilde sıkıca sarılırken, bacaklar gevşek bırakılıyor. Kalça çıkığı gibi problemlerin oluşma riski engelleniyor.

Bebeği sarış biçimi de biraz farklı. Öncelikle ihtiyacınız olan büyük, hafif, pamuklu, terletmeyecek bir kumaş. Bebeği sıcak basmamalı. Sonra kumaşın bir köşesini içeri kıvırın. Bebeği kafası bu köşeye gelecek biçimde kumaşın üstüne yatırıp, bir kolunu bedenine paralel tutun. Kumaşın bir köşesini kolun üstünden getirip, diğer kolunun koltuk altından sırtına doğru sarın. Diğer kolunu da bedenine paralel yapıp o köşeyi de kolunun üstünden bedenine doğru sarın. İşte oldu. Bacaklar serbest, kollar sıkı…

Side/Stomach: Yan/ yüzüstü yatırma

İkinci aşama olarak sardığınız bebeğinizi, yüz üstü kolunuzun üstüne yatırmanız gerekiyor. Bunun için kolunuzu vücudunuzdan uzaklaştırmadan 90 derece açı olacak biçimde öne doğru uzatın. Bebeğin başı avucunuzun içine gövdesi kolunuzun üstüne gelecek şekilde yatırın. Tabi yüzü aşağı değil yana doğru baksın, avucunuz bebeğin yanağıyla kafasını kavrasın.

Bebekler yüz üstü yatmayı daha çok seviyorlar. Birçok bebek sırt üstü yatarken ağlarken, yüzüstü çevrildiğinde susabiliyor. Elbette uyku sırasında yüzüstü yatırmak önerilmiyor ama, bebeği sakinleştirmek, uykuya hazırlamak esnasında bu pozisyon işe yarıyor. 

Shush: Yüksek sesle “şişşşşş”  sesi

Bebeğinizin kulağına yaklaşarak şişşşş  sesi çıkarıyorsunuz. Ama öyle sessizce değil. Odada herkesin sizi duyabileceği volümde… Harvey Karp, bu noktada annelerin utanmaması gerektiğini belirtiyor. Durmadan ağlayan bir bebek yerine şişşşş sesiyle susan bir bebek daha iyi. Bu sesi çıkarmada babaların daha becerikli olduğunu da belirten Karp, “Bebeği beslemeyi anne yapıyorsa sakinleştirmeyi baba yapabilir” diyor. Bebeğiniz susuncaya kadar bu sesi çıkarabilirsiniz. Zaten çok fazla sürmüyor, bebek sizi duyuyor ve dikkatini size vererek ağlamasını kesiyor.

Bebekler anne karnında 24 saat sesli bir ortamda bulunuyorlar. Ve bunlar hiçte alçak volümde değil… Bu sesleri doğal ortamı olarak kabul eden bebek, doğumdan sonra birden bire kendini “sıfır ses”in olduğu bir yerde bulunca tepki gösteriyor. Bu yüzden ona alışık olduğu belli bir frekansta ve biçimdeki sesi vermek gerekiyor. Buna en yakın olan da şişşşş sesi…

Bebeklerin “Beyaz gürültü”yü sevdiklerini belirten Harvey Karp, elektrik süpürgesi, saç kurutma makinesi, araba sesi gibi seslerin bebekleri sakinleştirdiğini bu yüzden o uyurken anne karnı sesini çağrıştıran müziklerin odasında çalınabileceğini belirtiyor.

Swinging: Sallama

Sarıp, kolunuza yatırdığınız bebeğinizin kulağına “şişşş”lerken aynı zamanda sallamak gerekiyor. Sinirle ve aşırı sarsmayın. Vücudunuzun yürüme ritmine uygun sallamak en iyisi… Gerekirse yürüyerek sallayın, o zaman vücut daha senkronize hareket ediyor.

Anne karnındaki bebek gün içinde annenin hareketlerini, yürümesini hissettiği için gerçekte titreşime ve sallanmaya çok alışık. Bundan dolayı bebeği sakinleştirme yöntemleri arasında sallamak, kucaklayarak pışpışlamak en çok yapılan şey…

Bebeği kolunuza yüzüstü yatırıp sallarken kafasını biraz gevşek bırakmanızı da öneriyor Harvey Karp. “Avucunuzun içindeki başı jöle gibi hafifçe sallandıkça, anne karnındaki ortamı hatırlıyor” diyor.

Suck:Emzirme

Elbette ki emzirme. Emmek ve anneyle temas bebeği en çok rahatlatan şeylerin başında geliyor. Emmeyi sadece beslemek amaçlı düşünmeyin. Harvey Karp, yaptığı araştırmalarda bebeklerini 1 dakika içinde sakinleştirebilen Kung Sa kabilesinde annelerin günde 30-40 defa emzirdiklerini belirtiyor.

Verilen örneklerde bebekler çoğunlukla 3. ya da 4. aşamada sakinleşiyorlar. Önce ağlamayı kesiyorlar, sizi dinliyorlar, sonra yavaşça gözleri kapanıyor ve uykuya dalıyorlar. Bebeğinizi gece uykusuna hazırlarken tüm fiziksel ihtiyaçlarını karşıladıktan sonra bu şekilde sakinleştirerek uyutabilirsiniz. Uyuduğunda yavaşça yatağına sırtüstü ya da yan yatırın, “beyaz gürültü”yü açın. Gece arada uyandığında veya emzirdiğinizde tam uykuya dalmadan tekrar bu ritüeli yapın. Birçok anne bu yöntemle bebekleri kadar mutlu olmuş, sizde olabilirsiniz.