Bebeğiniz İçin Tehlikeli Gıdalar

Her zaman vurguladığımız şey, ilk 6 ay anne sütü! Ama 6. aydan sonra da çocuğunuza sütünüzü vermeye devam ederken yavaş yavaş ek gıdalara geçmeniz gerekiyor. Bu bebeğin fiziksel gelişimi kadar sosyal gelişimi açısından da önemli. Bu sürece kulaktan dolma bilgilerle değil, doktorunuzun vereceği bilgilerle girerseniz, bebeğinizi daha doğru beslemeye başlarsınız. Annelerimizin hepimize yaptığı “ en azından bir kaşık bal yedirme!” çalışmasının aslında doğru bir davranış olmadığını ve daha bir çok gıdaya dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayan Uz. Dr. Alper Özkılıç’tan bebeklerin bir yaşından önce yememesi gereken gıdalar hakkında bilgiler aldık.

İlk 6 Ay Anne Sütü Peki Ya Sonra?

Bebeklerin ilk 6 ay sadece anne sütüyle beslenmesi, 6. aydan itibaren de gelişim ayına uygun birçok farklı gıdayla tanıştırılması, hem yeni tatlara alışması hem de sağlıklı beslenmesi açısından son derece önemlidir. Ancak bebeklerden, 1 yaşına kadar uzak tutulması gereken besinler vardır. Bu besinler bebekte alerjiye ve zehirlenmeye neden olabilir ya da kuruyemişlerde olduğu gibi boğulma riski yaratabilir.

 0-1 yaş arası bebeklere verilmemesi gereken besinler: Bal, yumurta akı, inek sütü, çikolata, kakao, çilek, domates, kivi gibi alerji potansiyeli yüksek gıdalar, şarküteri ürünleri (salam, sucuk, sosis), konserve ve dondurulmuş veya katkılı, salçalı, tuzlu, baharatlı hazır gıdalar, kuruyemiş, patlamış mısır, pastil, sakız gibi boğulmaya neden olabilecek taneli ya da yapışkan besinler.

Şekerli Yemesi Dengesiz Beslenmeye Sebep Olabilir

Sütün ve pek çok karbonhidrat türü gıdanın yapısında olan şeker, bebeğin ihtiyacını karşılamaya yeterlidir.  Onun için ek gıdalara koyulacak aşırı şeker, bebeğin hoşuna giderek diğer gıdaları reddedip, sadece şekerli gıdaları alma, dengesiz beslenme riski taşır. Bu nedenle ilk 1 yaşta şeker dikkatle ve az verilmelidir. Bazı doktorlar, şekerin ilk yıl hiç verilmemesini de savunmaktadır. Ancak bu da tuzda olduğu gibi tamamen tatsız tuzsuz bir gıdayı reddetmeye yol açabilir.  Pekmez gibi tatlandırıcılar,  kontrollü olarak verilebilir.

Anne Sütüne Devam

İnek sütünün bebeklere verilmemesi gerekir. Nedeni;  bebekte oluşabilecek hem süt alerjisi riski hem de yeterince sindirilemeyen süt proteinlerinin bağırsaktan gizli kanamaya yol açma riskidir. Bu durumlarla çok sık karşılaşılmasa da dikkatli olmak ve zaten anne sütü alan, böylece süt proteinini alabilen sağlıklı bir bebek için süte hemen doğrudan başlamamak gerekir. Bu süre 9 ay, 1 yaş gibi çok kesin olmayan bir süredir.  Ama 6 aydan itibaren eklenen ek gıdalar arasında, süt proteini içeren peynir, yoğurt gibi gıdalar bulunmalıdır.  Eğer inek sütü alerjisi varsa, anne sütünü olabilecek en uzun süre devam ettirmekte fayda vardır. Bu durumda süt ürünleri, hazır normal mamalar dahil verilmez. Hangi mamanın, hangi ek gıdanın başlanacağı, mutlaka uzmanının kontrolünde ayarlanır. 

Yumurtaya Sarısını Yedirerek Başlayın

Yumurtaya başlanırken önce daha besleyici ve sindirimi daha kolay olan, alerji riski daha az olan yumurta sarısı ile başlanır.  Yumurta beyazına başlamak, 1 yaştan sonraya bırakılır.

Eğer Yiyemiyorsa Az Miktarda Tuz Verebilirsiniz

Tuz verilmesi de tartışılan konulardandır. Bebeklere 1 yaşına kadar tuz verilmez. Bebekleri tuzun zararından korumak için, en azından böbreklerin zarar görmeden temizleyebileceği döneme kadar tuz vermemek gerekir. İlk 6 ay zaten sadece anne sütü veriyoruz. Daha sonra ise çorba, sebze püresi gibi yemekleri verirken tam tuzsuz olana alışamıyor, tamamen reddediyorsa; az miktarda tuz eklenebilir.

Sakatat Bazı Hastalıkların Taşınmasına Davetiye Çıkartır

Sakatat; yani beyin, böbrek, dalak, ciğer gibi hayvansal proteinleri vermek de doğru değildir. Bu gıdaların, hayvanlardaki bazı hastalıkların insana taşınmasında aracılık yapma riski vardır. Bazı virüsler, bu gıdalar aracılığı ile vücuda girip uzun yıllar sonra canlanıp hastalık yapabilir. Et proteini olarak; kırmızı et, tavuk eti, uygun yaşta eklenen balık  eti beslenme için yeterlidir.

Her Sebzeyi Yedirmeyin

Bazı sebzeler bebeğe verilmemelidir. Nikotin içeren patlıcan, gaz yapma riski olan karnabahar, lahana gibi sebzeler, püre haline getirildiği zaman yenmesi sorun olabilecek bamya, pırasa gibi sebzelerin verilmemesi daha uygun olur. Kabak, ıspanak, patates, havuç gibi kolayca ve lezzetli püre olacak sebzeler öncelikle seçilmelidir.

Balı, 1 Yaşından ve Yemekten Sonra Verin

Bal konusu da önemlidir. 1 yaşına kadar bal verilmemesi önerilmektedir. Aslında bunun nedeni, konserve edilen balda üreme riski olan tetanos veya benzeri hastalık yapabilen “Clostridium” cinsi özel mikroplardır. Bal, sadece basit bir şeker olup, beslenmede şart olan bir gıda değildir. Bizim toplumumuzda çocuklara bal yedirme isteği çok yaygındır. Sabah aç çocuğa 1 kaşık bal içirilmeye çalışılır.  Pek çok çocukta da hemen sindirilen bu gıda, kan şekerini hemen yükselterek tokluk hissi yapar, iştahını kapatır. İlle de verilecekse, 1 yaşından sonra ve yemekten sonra tatlı niyetine verilmesi daha uygundur.