Bebeğiniz Diş Çıkarırken...

Her bebek aynı zamanda diş çıkarmıyor. Bebeklerde diş çıkarmanın genel olarak genetik bir düzeni olduğunu söyleyen Diş Hekimi Çağdaş Kışlaoğlu, anne ve babası erken diş çıkaran bebeklerin de dişlerinin erken çıktığını söylüyor. Ortalama 6-7. Ayda başlayıp aylarca devam eden bu süreç bazen hem bebek hem de aile için sancılı geçebiliyor. Bu belirtiler ve yapılması gerekenlerle ilgili doktorumuz bilgiler veriyor.

Birçok anne ve bebek diş çıkarma döneminde zorlu günler yaşayabilir. Genel olarak sağlıklı bir bebek 6–7 aylıkken diş çıkarmaya başlar ve aylarca devam eden bu süreç bebekler ve anne için zor bir dönemdir. Bebeklerde diş çıkarma genel olarak genetik düzene uyarak çıkar. Yani anne ve babanın dişleri erken çıkmışsa bebeklerin de dişleri o sürede çıkabilir.

Her bebeğin diş çıkarma ayı değişebilse de genel olarak dişler hangi sırayla çıkar?

Ortalama olarak ilk diş 6 ve 7. aylarda belirir. Ancak bazen ilk diş 3. ayda belirirken bazen de 12. ay hatta sonrasına sarkabilir. İlk olarak santral kesici dişler sonra lateral kesici, kanin(köpek diş) ,birinci azı ve ikinci azı son süt dişi olarak çıkar.

Dişin tipine göre çıkış süresi ve sorunları değişir mi?

Diş tipine göre çıkış süreleri değişir:

Ön santral dişler: 6–10. ay
Lateral (yan diş):9–12. ay
Kanin (köpek dişi):15–21. ay
Birinci azılar:13–18. ay
İkinci azılar: 24–33. ay

Sorunlar bebeğe göre genelde aynıdır.

Diş çıkarırken neler yaşanabilir?

Bebekler diş çıkarmadan önce bazı belirtiler gösterirler. Yaşanan belirtilerin sırası ya da biçimi değişebilir fakat genel olarak bütün bebeklerde aynı belirtilerle dişler çıkmaya başlar.

Salya akıtmak: Birçok bebek 2 - 3 aylıktan başlayarak salya akıtır. Bu durum bebekler için olağandır. Bazı bebeklerde az, bazılarında daha fazla görülebilir. Bebek diş çıkarmaya başladığında daha fazla salya akıtacaktır.

Ağrı: Bebeğin çıkan dişi, diş etine basınç uyguladığı için diş etinde bazı iltihaplara neden olabilir. Bu iltihaplara bağlı olarak bebeklerde ağrılar oluşur. Bebeklerde en çok ağrıya sebep veren dişler azı dişleridir.

Huysuzluk: Ağrının artması ve çıkan dişin yüzeye daha yaklaşmasıyla birlikte huysuzluk görülebilir ve diş tam anlamıyla çıkıncaya kadar bu durum devam edebilir. Bebekler için zorlu ve sancılı bir dönemdir.

Yanak ve çene bölgesinde kızarıklık: Bebekler diş çıkarırken salya akıttıkları için birçoğunda salyaya bağlı olarak yanak ve çene bölgelerindeki deride kızarıklık ve çatlaklar oluşabilir.

Öksürük: Diş çıkarken salyanın fazlalığına göre bebeklerin boğaz bölgesinde salyanın birikmesinden ötürü tıkanmalar görülebilir. Bazı bebekler bu dönem içerisinde ilgiyi üzerine çekmek isteyecekleri için öksürüğü devamlı hale getirebilirler.

Ateş: Diş çıkarırken ateş görülmesi bazı bebeklerde olabileceği gibi bazı bebeklerde olmayabilir. Ateş başka hasatlıklarında başlangıcı ve belirtisi sayıldığı için yüksek ateşte bebek mutlaka bir hekime götürülmelidir.

Isırma: Bu durum hemen hemen birçok bebekte görülür. Dişlerin çıkmasına bağlı olarak dişlerde kaşınmalar olur. Bebekte rahatlamak amacıyla elline geçen her şeyi ısırabilir.

İshal: Bebekler diş çıkarırken daha fazla tükürük ürettikleri için bağırsaklar hızlı çalışabilir. Fakat ateş gibi ishal de diş çıkarmadan kaynaklanan bir durum olmayabilir. Bebeğin eğer bir günden fazla süren bir ishali varsa mutlaka bir hekime götürülmelidir.

İştahsızlık: Bebekler verilen katı gıdaları bu dönemde reddedebilirler. Bu olağandır. Endişelenecek bir durum yoktur. Bebek sıvı gıdalardan gerekli besini alabilir. Diş çıktıktan sonra iştahı yerine gelecektir.

Uykusuzluk: Diş çıkarken yaşadıkları ağrıya bağlı olarak geceleri uyumada güçlük çekebilirler. Anne bu durum karşısında bebeğini sıvı bir gıdayla besleyebilir. Emzirebilir. Bebek bu durum karşısında sakinleşebilir.

Kulak Kaşıma-Çekiştirme: Bebek diş çıkarırken yaşadığı ağrıdan ötürü kulaklarında ağrı hissedebilir ve kaşıyabilir. Fakat bu hareket kulakta iltihap başlangıcı da olabilir. Doktora götürülmesi gerekebilir.

Diş Etinde Kanama: Diş çıkarken diş etine baskı uyguladığı için bazı küçük kanamalar olması normaldir. Bu şekilde oluşan kanamalar mavi benekler halinde diş etinde görülebilir. Buzlu bir pamuğun diş etine koyulması diş etini rahatlatabilir.

Bebek diş çıkarırken onu rahatlatmak için neler yapabilir?

Bebeğin yüzünde oluşan kızarıklıklara nemlendirici kremler uygulanabilir.
Soğuk gıdalar verilebilir. Meyve püreleri çocuk için daha iştah açıcı gelebilir.
Daha fazla su ve sulu içecekler vererek ishal olduğunda kaybettiği suyu tekrar bünyesine kazandırabilirsiniz.
Diş etinde oluşan ağrıları dindirmek adına soğuk ve sert meyveler verebilir. Ağrıyı dindirebilirsiniz.
Dişlerini kaşımaları için piyasada satılan kaşıyıcılardan alabilirsiniz. Bunları buzdolabında bekleterek verirseniz bebek diş etlerinde daha çok rahatlama hissedecektir.

Emzirmek bebeği diş çıkarma döneminde rahatlatır mı? Olumlu etkisi nasıl olur?

Anne sütü ağız içi ve diş eti dokusu üzerinde tedavi edici etkiye sahiptir. Memeden emerken biberona göre 60 kat fazla enerji harcayan bebeğin çene kasları daha kuvvetli olur. Düzgün gelişen bir çenede çıkan dişler daha düzgün ve sağlıklı olur.

Her bebekte aynı sorunlar mı görünür?

Genelde aynı sorunlar görünür. Salya akıtma, ateş, huysuzluk, diş etlerinde kaşınma, uykusuzluk genel sorunlardır.

Diş çıkarma sürecinde yaşanan sağlık sorunlarını diğer hastalıklarla karıştırmamak için aileler nelere dikkat etmeli?

Diş çıkarma çok olağan bir durum olduğundan ve ateş, ishal huzursuzluk da sık görüldüğünden, birçok zaman aynı dönemde karşımıza çıkabilirler. Diş çıkarma bu belirtilere neden olmayabilir. Başka bir hastalığın ateş, ishal ve huzursuzluğa neden olması daha olasıdır. Eğer anne babaları endişelendiren başka belirtiler de söz konusu olursa, doktora başvurmakta fayda vardır. Sorunun yalnızca diş çıkarmadan kaynaklandığı düşünülmemelidir. Diş çıkarma doktora acil bir başvuru nedeni değildir. Ancak aileler diş çıkarmanın yanı sıra başka bir sorunun söz konusu olduğunu düşünüyorsa, mutlaka bir uzmana başvurmalıdır. Diş hekimlerine normal kontrol için başvuru birinci yaş sonrası olabilir.

Bebeğin sadece önden 4 dişi de çıksa temizlik ve bakım konusunda neler yapılmalı ya da yapılmalı mı?

Bebeklerin ilk dişler ağızda göründüğünde temizleme işlemi başlamalıdır. Sabah kahvaltısı sonrası ve gece yatmadan önce dişleri (en azından çiğneme yüzeylerini) temiz bir tülbent ya da gazlı bezi ıslatarak silmek, temizlemek yerinde olur.