Bebek Gelişimi Nasıl Takip Edilir?

Bebekler ilk bir yıl içinde çok hızlı büyürler. Bu aylar gelişim açısından da oldukça önemlidir. Ilk yıldaki  rutin bebek kontrolleri işlerin yolunda gidip gitmediğini anlamak ve anne babaların kafalarındaki sorulara cevap vermek açısından önemli ve gereklidir. Ilk yıldaki gelişim ve kontroller hakkında Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Nuriye Ayça Gül Zeminli’den bilgiler aldık.

Zamanında doğan sağlıklı bir bebeğin doğum ağırlığı 2800 -3500 gram arasındadır. Bebeğin  ilk 3 ayda günlük ağırlığı ortalama 20-30 gram, aylık da  750-1000 gram değişir. 3-6 ay arasında günlük 20-25 gram, aylık olarak ise 500-700 gram arasında kilo alır.

Her anne ve baba sağlıklı bir bebeğe sahip olmak ister. Ancak bebeğin sağlıkla dünyaya gelmesi, sürecin sonu değil başlangıdır. Çünkü ilk yıllarda onun sağlığını korumak size düşüyor. Bu da düzenli doktor kontrolleri neticesinde ,sizlere önerilenleri evde uygulayarak olacaktır. Yeri geldiğinde sorunun üstesinden kendi başınıza gelebilecek soğukkanlılıkta olmanız çocuk yetiştirmekte çok önemlidir. Gereksiz panikler, aile ortamının ve dolayısıyla da çocuğun stres durumunu ve anksiyetesini artıracaktır. O zaman yeni doğan bebekten itibaren takiplerimizde, nelere dikkat etmemiz gerektiğine başlayalım.

Bebeğin İlk Günleri

Bebekler doğumdan sonra kilo verir. Yenidoğanların ilk 10 günde doğum kilolarının %10’u kadar  kilo kaybı yaşamaları normaldir. Bazı bebekler, özellikle prematüreler doğumdan sonra %15-20’ye kadar kilo kaybı yaşayabilir. Birçok bebek 15 günde normal doğum  kilosuna döner. Emzirilen bebeklerin eski kilosuna dönmesi birkaç gün daha uzayabilir.  Ama daha sonra bebeğiniz için oluşturduğunuz günlük beslenme düzeniyle normal kilosunu koruyabilirsiniz.

Bebekler İlk Altı Ayda Hızla Kilo Alır

Zamanında doğan sağlıklı bir bebeğin doğum ağırlığı 2800 -3500 gram arasındadır. Bebeğin  ilk 3 ayda günlük ağırlığı ortalama 20-30 gram, aylık da  750-1000 gram değişir. 3-6 ay arasında günlük 20-25 gram, aylık olarak ise 500-700 gram arasında kilo alır.
Bebekler genellikle ilk altı ay içinde doğum kilolarını ikiye katlar. Daha sonra gelişimleri biraz yavaşlamaya başlar. Bir yılın sonunda bebeğinizin kilosu üçe katlanmış olur. Bebeğinizin kilosunda gözle görülür bir değişme görülür.

Bebeklerin Boy ve Kilosu Ebeveynlerin Fiziksel Özelliklerine Göre Değişebilir

Bu durum büyük bir sorun teşkil etmez. Özellikle, siz veya eşiniz uzun boylu değil ya da minyonsanız  bebeğinizin boyunun  uzun olmaması ya da yaşıtlarına göre belli ölçülerde kısa olması normaldır. Yani genetik yapı çok önemlidir. Bebeğinizin ilk bir yılında gösterdiği gelişme hızı biraz da sizin hamileliğiniz sırasında,  gösterdiğiniz özenle  ilgili.  Bebeğinizin gelişimi % 50 civarlarında seyrediyorsa bu gelişiminin  normal olduğunu gösterir.
Boy ya da kilo ölçüm takiplerinde 2 persantil eğrisi kadar düşüş görülürse bunun nedeni tıbbi ya da besinsel bir sorundan dolayı olabilir. Bu durumda doktorunuz muayene sonucunda bir patoloji olduğunu düşünüyorsa, tekrar bir kontrolden geçmesi ve gerekli testlerin yapılması gerekir.

Bebeğin Baş Gelişimi Takip Edilir

Çocuk doktorunuz öncelikle bebeğinizin başının normal bir şekilde geliştiğinden emin olmaya çalışır. Çoğunlukla bebeğinizin kafasının gelişimi vücudunun gelişimiyle paralellik gösterir. Doğumda ortalama baş çevresi 34-35 cm dir. 3. ayda 40 cm olur.
Bir yaşında erkek çocuklarda ortalama 47cm, kız çocuklarda ise ortalama 46 cm’dir. Bazen anne ya da babanın kafası normalden büyük ya da normalden küçükse, bebekte de genetik özelliğine uygun olarak benzer durum görülebilir. Bazen da patolojik nedenlerden baş çevresi gelişimi az ya da fazla olabilir. Doktorunuz çocuğunuzun  fiziksel ve nörolojik gelişimini kombine değerlendirerek  bu konuda sizi aydınlatacaktır.  Eğer boy ve kilo ölçüleri % 50 civarındaysa başının çevresi de % 50 kadar gelişmiş olur.

Bazı Bebekler Daha İri, Bazıları Daha Ufak Olur

Genellikle bebeğiniz ileride genetik olarak anne-babasının vücut yapısına sahip olur. Boy ya da kilo bakımından anne ya da babayla benzerlik gösterir. Bebeklerin nörolojik ve zihinsel gelişimleri  çok daha önemlidir. Genellikle sağlıklı bir bebeğin, iri olması aileler tarafından mutlulukla karşılanırken, minyon olması endişelenecek bir durum olarak algılanır. Bu durumda bebek sağlıklıysa ve risk faktörü yoksa önemli olan,  zihinsel ve nörolojik gelişimdir. Anne ve babası minyon olan bir bebeğin akranlarına göre fiziksel olarak daha düşük gelişim eğrisinde olması endişe verici değildir. Fakat nörolojik ve zihinsel olarak bir gerilik varsa bu durum erkenden tespit edilip, gerekli tedaviler başlanmalıdır.

Büyüdükçe Boy Ölçüleri de Değişir

Zamanında  ve sağlıklı doğan bebeğin boyu 49-51 cm arasında değişir. İlk 3 ayda boy büyümesi hızlıdır. Ortalama ilk 6 ayda 16 cm civarı, 6. aydan sonra her  ay 1,3 cm’lik artış gösterek  6-12 ay arasında  ortalama  8 cm civarında uzar. Boy bir yaşında 74-75 cm’ye ulaşır.