Bebeklerde Dil Gelişimi

Her çocuk bir diğerinden farklıdır ve kendine has özellikleri vardır. Kimi çocuk erken konuşuyor, kimisi erken yürüyor… Anne babalarsa çoğu zaman bu durumu sorun haline getirebiliyor. Çocukların gelişimlerindeki farklılıklar sorun edilmemeli. Ancak belli sınırlar dahilindeyse… Konuyla ilgili Odyoloji Uzmanı Sevtap Kutlay’dan bilgiler aldık.

Dil gelişiminde zaman çok önemlidir.  Bebeklerin belli dönemlerde bazı sesleri çıkaramıyor olması bir takım sorunların olabileceği düşüncesini de beraberinde getiriyor. Anne babaların da bu zamanlamalara özellikle dikkat etmeleri gerekiyor.

Konuşma gelişiminin sağlıklı olabilmesi için bebeğin aynı zamanda işitme sisteminin de yeterli olması gerekir. İşitme ve konuşma sisteminin gelişiminde bazı zaman dilimlerinin de büyük önemi bulunur. Bu dönemlerde belirtilen davranışları gösteremeyen bebeklerin mutlaka uzman tarafından kontrol edilmesi gerekir. Bebeklerin; duyma, anlama ve konuşma kabiliyetleri aylık periyotlarda farklılıklar gösterir:

0-3 ay arasında duyma ve anlama

Ani bir ses duyduğunda sıçramalı.

Onunla konuştuğunuzda susmalı veya gülmeli.

Sesinizi tanımalı ve ağlıyorsa susmalı.

Emzirilirken ses duyduğunda emme davranışını artırmalı veya azaltmalı

Konuşma

Memnuniyetini ifade eden “agu-gugu” gibi sesler çıkartmalı.

Farklı ihtiyaçlarını anlatmak için farklı şekilde ağlamalı.

Sizi gördüğünde gülmeli.

4- 6 ay arasında duyma ve anlama

Gözlerini sesin geldiği yöne doğru çevirmeli

Sesinizin değişen tonuna cevap vermeli.

Ses çıkartan oyuncakları fark etmeli

Müzik dikkatini çekmeli.

Konuşma

Konuşmaya daha çok benzeyen ve içinde “p,b,m” sesleri barındıran sesler çıkartmalı.

Tek başına bırakıldığında veya sizinle oynarken kıkırdamalı.

Memnuniyetini ve şikayetini belirten sesler çıkartmalı.

7 – 12 ay arasında duyma ve anlama

“Ce-e” tarzı oyunlardan ve tekerlemelerden hoşlanmalı.

 Sesin geldiği yöne dönüp bakmalı.

“Bardak, ayakkabı, süt” gibi basit nesnelerin isimlerini tanımalı.

“Buraya gel.” “Biraz daha ister misin?” gibi basit isteklerinize cevap vermeye başlamalı.

Konuşma

Agulaması uzun ve kısa grup seslerden oluşmalı.

Dikkat çekmek için konuşma ve ağlama dışında bazı sesleri kullanmaya başlamalı.

Farklı konuşma seslerini taklit etmeli.

Çok net olmamakla beraber 1 veya 2 kelimesi olmalı. ( Baybay, mama, baba gibi.)

1-2 yaş arasında duyma ve anlama

Sorulduğunda vücudunun bazı bölümlerini göstermeli.

“Topu yuvarla”, “Bebeği öp”, “Ayakkabın nerede?” gibi basit emirleri yerine getirmeli ve basit sorunları anlamalı.

Basit hikayeleri, şarkıları ve tekerlemeleri dinlemeli.

Bir kitaptan ne olduğunu sorarak resimler gösterdiğinizde bazı nesneleri doğru olarak işaret etmeli.

Konuşma

Her ay daha fazla yeni kelime söylemeli. Örneğin 18 aylıkken 5-20 kelimesi olmalı.

“Kedi nerede?”, “Bu ne” gibi 1-2 kelimelik bazı sorular sorabilmeli.

2 kelimeyi yan yana kullanabilmeli.

Kelimelerin başında birçok farklı ses kullanabilmeli.

2-3 yaş arasında duyma ve anlama

“Git- dur”, “içinde-üstünde”, “büyük-küçük” gibi farklılıkları anlayabilmeli.

“Kitabını al ve masanın üstüne koy” gibi iki bölümden oluşan istekleri yerine getirebilmeli.

Konuşma

Hemen hemen her şeyin adını söyleyebilmeli.

2-3 kelimelik cümleler kullanabilmeli.

Bir şey istediğinde ismiyle söyleyebilmeli.

3-4 yaş arasında duyma ve anlama

Başka odadan seslendiğinizde sizi duymalı.

Televizyonun sesini aile bireylerinin diğerleriyle aynı yükseklikte dinlemeli.

“Kim?”, “Neden?”, “Nasıl?” gibi basit soruları anlamalı.

Konuşma

Anaokulunda veya bir arkadaşının evinde başına gelen bir şeyi anlatabilmeli.

Aile fertleri dışındakiler de konuştuklarını anlayabilmeli.

4 veya daha fazla kelimeden oluşan cümleleri sıklıkla kullanabilmeli.

Heceleri ve kelimeleri tekrarlamadan kolaylıkla konuşabilmeli.

4- 5 yaş arasında duyma ve anlama

Kısa hikayeler dikkatini çekmeli ve hikayeyle ilgili basit sorulara cevap verebilmeli.

Söylenenlerin çoğunu anlayabilmeli.

Konuşma

Çıkardığı sesler diğer yaşıtlarınınki kadar net olmalı.

“Kitaplarımı okumayı severim.” gibi detay veren cümleler kurabilmeli.

Hikaye anlatırken konuya bağlı kalabilmeli.

“S,L, R,V,Z,K, Ş” dışındaki bütün sesleri doğru şekilde söyleyebilmeli.

Diğer aile bireyleriyle aynı dil kurallarını kullanabilmeli.