Bıngıldak Ne İşe Yarar?

Yeni doğan bebeğinizde, belki de dokunmaya çekindiğiniz en hassas bölge kafasıdır. Çünkü kafasının üzerinde bıngıldak adı verilen yumuşak kısımlar vardır ve dokunulduğunda hafifçe içeri gömülür. Aslında dokunmalara karşı dayanıklı olan bıngıldağın, iki önemli fonksiyonu vardır: doğumu kolaylaştırmak ve beynin gelişmesini sağlamak.

Yeni doğan bebeğinizin ele avuca gelmeyen minik bedeni, sizi şaşırtan bir görünüm içinde olabilir. Cildi kızarık, karnı ve gözleri şiştir ya da tüm vücudu tüylerle kaplıdır. Belki de cildi lekelerle doludur. Endişe gerektirmeyen bu özellikler, birkaç ay içinde kaybolacaktır. Ne de olsa bebeğiniz uzun bir yolculuktan gelmiştir.

Bebeğinizin taşıdığı bu özelliklerden en dikkat çekici olanı kuşkusuz sivri bir kafadır. Bu görünüm, doğum sırasında bebeğinizin kafasının doğum kanalının şeklini almasından kaynaklanır. Böylece doğum rahatlıkla gerçekleşir. Pekiyi nasıl olur da, bebeğinizin kafası doğum kanalından rahatlıkla geçer? Buna olanak tanıyan mekanizma, henüz kaynaşmamış kafatası kemikleri ve bıngıldak adı verilen aralarındaki esnek dokudur.

Bıngıldak nedir?

Bebeğinizin kafatasının üst bölümünde kemiklerin tam olarak kaynaşmadığı boşluklar vardır. Bu boşluklar bıngıldak, diğer bir deyişle fontanel olarak adlandırılır. Bıngıldaklar yumuşak çıkıntıdan ibarettir ve aslında göründüğünden daha serttir. Bebeğin kafasında 6 tane bıngıldak vardır. Ancak biz elle dokunarak ancak 2 bıngıldağı fark edebiliyoruz.

Fark edemediğimiz bıngıldaklar doğumdan sonraki 2 ile 3 ay arasında kapanır.

Öndeki bıngıldak, alnın hemen üzerinden başlar ve genişliği 5 cm.’ye kadar varabilir. Şekli baklava dilimine benzer. Bıngıldak, bebek altı aylıkken kapanmaya başlar; 18 aylık olduğunda tamamen kapanır. Ön bıngıldağın 4 aydan erken kapanması beyin gelişimini, büyümesini engelleyeceği için tehlikelidir. Arkadaki bıngıldak ise, kafanın arkasında küçük ve üçgen bir çıkıntı olarak görülür. Öndeki bıngıldağa göre daha az farkedilen bu bıngıldak, üçüncü ayda kapanır. Bıngıldakların geç kapanması, bir sağlık sorunu olduğuna işaret sayılır. Örneğin tiroit hormonu eksikliği ya da D vitamini yetersizliğinde bıngıldakların geç kapandığı bilindiğinden mutlaka bir uzmana başvurulması gerekir.

Bıngıldak ne işe yarar?

Bebek doğarken kafatası kemikleri henüz gelişmemiştir ve son halini almamıştır. Bu durum, doğum sırasında oldukça işe yarayacaktır. Çünkü bebek, dış dünyaya kavuşmadan önce, doğum kanalından geçmesi gerekir. Sert kafatasıyla geçemeyeceği bu kanalı, ayrık kafatası kemikleri ve arasındaki esnek doku sayesinde geçer. Bıngıldak adı verilen bu boşluklar sayesinde kafatası kemikleri birbirine yaklaşır; hatta üst üste bile binebilir. Böylece bebeğin kafası doğum kanalının şeklini alır ve doğum bu sayede gerçekleşir. Ayrıca bebeğin kafası da sıkışmadan dolayı zarar görmez.

Ayrıca kafa kemiklerinin, ayrık ve yumuşak olması, beynin büyümesine olanak sağlar. Zira kafatası erken kaynayan bebeklerde beyin büyümesi gerçekleşemez.

Beyin büyümesi sürdükçe kafa kemiklerinin eklem yerleri ve bıngıldak da yumuşak olduğu için kafatası büyümesi mümkün olmaktadır. Oysa bıngıldaklar olmasa, kafatası kemikleri büyüyemeyeceği için beyin de küçük kalır! (yani kafatasını büyüten şey onu içeriden dışarı doğru iterek büyümeye zorlayan bizzat beynin kendisidir)

Hangi durumlarda tehlikelidir?

Bıngıldak, anne babaların dokunmaya en çok çekindikleri bölgelerden biridir. Bebeğin beynine zarar vereceklerini düşünürler. Oysaki, bu yumuşak noktaya dokunmak veya onu yıkamak bir sorun yaratmaz. Nitekim bıngıldak, sağlam bir zarla korunmaktadır.

Bıngıldağın şekli normalde düzdür. Ancak bebek ağladığında sivrildiği görülebilir. Bebeğin saçları azsa ve sarışın bir bebekse, bıngıldaklarda nabız atışları belirgin olarak görülebilir.

Bıngıldağın şekli olağan dışı durumlara işaret edebilir. Örneğin ishalli bir bebekte içine doğru çökmüş bıngıldak, bebeğin su ihtiyacı olduğunu gösterir. Bu durumda acilen bebeğe yeterli miktarda su verilmesi gerekir. Ayrıca bebeğinizin doktor kontrolünden geçmesi de önemlidir. Bıngıldağın olduğundan fazla çıkıntılı durması da anormaldir. Çünkü kafa iç basıncının arttığına işaret eder ve tıbbi müdahale şarttır.  Bu durumdaki bebeklerin kafatası çevresi de hızla büyüyecektir. Doktor kontrollerinde baş çevresi ölçümü bundan dolayı önemlidir.