Bebeğiniz Mışıl Mışıl Uyusun!

Bebeklerde uyku eğitimi, anne babaların arama motorlarında en fazla arattığı kelimelerin başında geliyor. Uykuya dalmakta güçlük çeken ya da gece sık sık uyanan bebekler, hem ailesini hem de kendini epeyce yoruyor ve zorluyor. Bu sorunu yaşayan ve sonrasında bebeklerde sağlıklı kaliteli uyku konusunda eğitim alan Pediatrik Uyku Eğitmeni Ebru Yiğitsoy’un anne babalara uyumayan bebekleri için tavsiyeleri var.  

Bebeğinizin uyku problemi var ve ağlatmadan, aranızdaki güvenli bağ dediğimiz önemli bir dinamiği zedelemeden, sevgi dolu adımlarla çözümler aramaktasınız. Ancak, uyku eğitimi denildiğinde ilk öncelikle aklınıza bebeğinizin odasında bir başına çaresizce ağlayacağı geliyor değil mi?

Bu yazımda sizinle, ağlatmadan, güvenli bağlanma hedefli uyku eğitiminin de mümkün olduğunu ve uykunun aslında düşündüğümüzden çok daha önemli olduğunu tüm detaylarıyla adım adım paylaşmak istiyorum. 

Pediatrik Uyku Danışmanı Ebru Yiğitsoy Kimdir?

Sertifikalı uyku danışmanıyım. Hollanda doğumluyum ve 7 senedir Viyana’da yaşıyorum. Ensar isimli bir oğlum var ve zamanında uyku konusunda çok sorun yaşamış biriyim.

Oğlum bebekken uykusuzluktan dolayı çok huzursuzdu ve ben de kendimi çok çaresiz, bitkin ve tükenmiş hissediyordum. Çözümler aramaktaydım ve uyku eğitimini keşfetmiştim. Fakat kesinlikle ağlatmak istemiyordum. Elbette ağlamaların olabileceğinin farkındaydım ama bilerek ağlatmak, arkasında durduğum bir detay değildi. Uykuyu sevmesini çok istemiştim, uyku ile bir bağ kurmasını. Çok fazla araştırmalarım sonucunda ilk adımımı attım! Bu adım için hayatımızın dönüm noktası diyebilirim. Ensar bebeğim sevgi dolu adımlar ile ağlatmadan, güvenini kırmadan 4 hafta içinde kendi kendine, ağlamadan, huzurlu bir şekilde uyumayı öğrendi.
Kendi kendine saati geldiğinde uykuya dalan bebekler rahat ve huzurlu olmaya başlıyor ve bunu gözlemleyebiliyorsunuz. Bebeklerimizin biyolojik saatine ayak uydurması hormon dengesi için son derece gerekli ve önemlidir.

Uyku eğitimi nedir?

Daha önce de bahsettiğimiz gibi anne/babalarımız “Uyku Eğitimi” denildiğinde genelde ağlamaya bırakılan, odada yalnızlığa terk edilmiş bebeklerinin imgesini getiriyorlar akıllarına. Anlaşılır bir durum, çünkü önermediğimiz ancak var olan uyku metotlarından biri olan Ferber yöntemidir bu.

Ancak uyku eğitimi metotları burada bitmiyor, artık birbirinden farklı uyku eğitimi metotları var. Bu metotlardan hangisinin size ve bebeğinize uygun olduğu, eğitmeniniz tarafından uyku sorunlarınız baz alınarak analiz edilip, kararlaştırılır.
Benim özellikle dikkat ettiğim detaylardan biri, bebeklerimizi ağlamaya terk etmeden, yanında kalarak, ona destek olarak, tüm sevgimizle gerekli ihtiyacını karşılayarak ve uykuyu ona sevdirerek uyumayı öğretmektir.

Uyku eğitimine neden ihtiyaç duyulur?

Biraz daha detaylı bir şekilde bu konumuzu aydınlatmak gerekirse; yetişkinlerde olduğu gibi bebeklerimizde de uyku döngüleri vardır. Bir uyku döngüsü yetişkinlerde ortalama 90 dakika sürmektedir. Bu döngü bebeklerde ise 30-50 dakika arasındadır. Bir uyku döngüsü tamamlanıp diğer uyku döngüsüne geçiş yapıldığı anda uykular çok hafif olmaya başlar ve genelde hafif bir uyanma olur.

Özellikle bebeklerimiz ilk uykuya nasıl geçiş yaptıysa o şekilde uykuya devam etmeyi ister. Ülkemizde oldukça yaygın olan ayakta ya da beşikte sallama buna bir örnektir. Sallanarak uykuya geçiş yapan bebek, uyku döngüsü geçişinde de sallanmaya devam etmeyi ister. Bu durumda annelerimiz gece boyunca bebeklerinin sık sık uyanmasından ve onları devamlı sallamak zorunda kaldıklarından şikayetçidirler.

Uyku problemi tam bu noktada oluşuyor. Kendi kendine uyumayı bilmeyen bebeklerimiz, uyku aralarında emerek/biberon ile uyuma, sallanma, araba koltuğu gibi desteklere ihtiyaç duyduğu için uykularına devam etmemektedirler. Uyku eğitimi de tam bu noktada devreye giriyor. Bebeklerimiz birkaç hafta süren yumuşak ve sevgi dolu eğitimden sonra kendi kendilerine uyumayı öğrendikleri için, gece içerisinde uyku döngü aralarında uyansalar dahi tekrar uykuya geçiş yapılabilmektedirler.

Destekli uyku nedir?

Anne sütü alan bebeklerimizin emerek veya biberon ile sallanarak, kucakta ve buna benzer destek/yardımcı yöntemler ile uykuya geçiş yapması durumudur.
Uyku eğitimi sadece bu alışkanlıkların olması durumunda değil aynı zamanda gece beslenmenizi düzenlemek istediğinizde veya zamanı geldiğinde, bebeğiniz hazır olduğunda, gece beslenmelerini kesmek istediğinizde de yararlanabileceğiniz bir konudur.

Kaliteli uykunun faydaları 

● Uyku sırasında büyüme hormonları yoğun bir şekilde salgılanmaktadır ve kaliteli uyku ile tüm hormonlar dengelenmektedir.
● Kas gelişimi ve doku onarımı uyku esnasında desteklenir.
● Kaliteli uyku aynı zamanda hafızayı güçlendirir. Gün içerisinde beyin çok fazla bilgi toplar, kaliteli uyku esnasında ise bu bilgiler hafızaya işlenir.
● Aynı zamanda uyku fiziksel, duygusal ve kişisel alanlarda da çok büyük bir önem taşır. Uykusuzluk (ihtiyacından daha az uyku) bebeklerde, çocuklarda konsantrasyon ve dikkat bozukluğuna sebep olabilir.

Uyku eğitiminde kullanılabilen yöntemler

En çok bilinen ve tercih edilen yöntemler:
- Tracy Hogg, Yatır/Kaldır Yöntemi: Bebeğimizi yatağına yatırıp, ağladıkça sakinleştirip tekrar yatırma şeklinde ilerlemektedir ve genelde 4 ile 6 ay döneminde faydalı olabilir.
- Kim West, Sandalye Yöntemi: Bebeğimizin yanında sandalyede oturup sakinleştirme ve zamanla sandalyemizi uzaklaştırarak bebeğimizi alıştırma üzerine dayalıdır ve genelde 6+ aydan itibaren faydalı olabilir.
- Ferber, Cry it out yöntemi: Bebeği kendi haline bırakma yöntemidir ve pek tavsiye ettiğimiz bir yöntem değildir.

Uyku eğitiminde ilk aşama her zaman bebeğin alışkanlıklarını, çevresini, ailemizin yaşam şeklini öğrenip, uyku sorunlarını ve saatlerini detaylı analiz edip ona uygun bir yöntem belirlemektir.

Her yöntem, her bebeğe uygun değildir. Bebeklerimizin karakteri ve aynı zamanda annenin ve babanın hisleri, düşünceleri ve fikirleri eğitim sürecinde çok önemlidir.

Tüm bunları bir bütün olarak düşünüp, ona uygun hareket etmeli ve olabildiğince sevgi dolu adımlarla ilerlemeliyiz ki eğitimimizde başarılı olabilelim. Eğitim sürecimizde elbette ağlamalar olabilir bebeklerimiz robot değildir. Fakat tam da bu esnada bizim ağlamalar karşısında ne yaptığımız çok önemlidir. Bebeğinize destek olarak, sakinleştirerek tüm sevginizle uyumayı öğretebilirsiniz. Tavsiyem her zaman uykuyu sevdirerek ilerlemektir.

Ebeveynlerimize bebek uykusu için tavsiyeler

En çok karşılaştığımız doğru bilinen yanlış “ iyice yorulsun ki hemen uyusun.” hatasıdır. Lütfen bu hataya düşmeyelim.

Uyku ve uyanıklık sürelerimizi takip edelim ve bebeğimize uygun süreyi belirleyelim. 4-6 ay döneminde ortalama 2 ila 2,5 saate kadar uyanıklık süresi uygun olabilir. 6-9 ay döneminde ortalama 2,5 ila 3 saate kadar uyanıklık süresi uygun olabilir. 9-12 ay döneminde ortalama 3 ila 4 saate kadar uyanıklık süresi uygun olabilir. 12 ay+ ay döneminde ise 4 ila 6 saate kadar uyanıklık süresi uygun olabilir.

Uyku eğitimi tek başına yeterli değildir. Bunun için gereken ön hazırlık çok büyük önem taşımaktadır. Uyku kıyafetimiz, odamızın hazırlığı ve en önemlisi de uyku rutinimiz. Tüm bunlar yapbozun bir parçası gibidir. Hepsi bir araya geldiğinde uyku eğitimimiz başarılı olacak sizler ve bebeklerimiz gece boyunca rahat uyuyacak ve mutlu uyanacaksınız!

Ebru Yiğitsoy’u  @uyumayiogreniyorum instagram sayfasından ve www.uyumayiogreniyorum.com sitesinden takip edebilir, bebeklerde uyku eğitimi konusunda daha fazla bilgi alabilirsiniz.