Geç ve Erken Yaş Anne Adaylarını Neler Bekler?

Acıbadem Fulya Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Hüsnü Görgen ‘Geçmiş yıllarda kadınların büyük çoğunluğu erken yaşlarda doğum yapıyordu. Günümüzde ise kadının toplumda yerinin değişmesi ve sosyo ekonomik nedenler anne olma yaşını giderek yükseltiyor.

Ancak unutulmamalıdır ki gebelik için en ideal yaş 20-30’lu yaşlardır. Bu dönemde kadın sağlıklı bir bedene ve yumurtalara sahiptir ve gebe kalma olasılığı daha yüksektir. İleri yaşlarda yumurta sayısının azalması, kalitesinin bozulması gebe kalma olasılığını azaltıyor.’ diyor ve bilgi veriyor.

35 Yaş Üzerindeki Gebeliklere Özel Takip Gerekiyor

Mesleki kariyerini sağlamlaştırmak, maddi güvenceyi sağlama kaygısı veya psikolojik olarak anneliğe hazır olmaya çalışmak adına evlilik ve annelik yaşı erteleniyor. Ayrıca yaşanan teknolojik gelişmeler sonucu  tüp bebek ile hamile kalan kadın sayısında büyük bir artış yaşanıyor.  Yıllarca hamile kalamamış pek çok kadın bu yolla gebe olmanın mutluluğunu yaşıyor. Bunun sonucu olarak da ileri yaş gebeliklerinde artış görülüyor. Anne adaylarının 35 yaş ve üzeri olması durumuna “İleri Anne Yaşı” deniyor. Bu tip gebelikler riskli gebelikler grubundan kabul edilip daha yakından ve özel bir takip gerektiriyor.  

Erken Yaşta - Geç Yaşta Hamileliğin Avantajları Ve Dezavantajları

Adolesan Dönemindeki Gebelikler Riskli

Öncelikle 15-19 yaş arasında yani adolesan gebelikler oldukça risklidir. Vücudun tam gelişmemesi gebelikte bazı problemlere neden oluyor. Erken yaş gebeliklerde preeklampsi (gebelik zehirlenmesi) riski artıyor. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar bu dönemde daha fazla görüldüğünden gebeliği tehlikeye sokabiliyor. Adolesan dönemde gebe kalmak anneyi psikolojik açıdan olumsuz etkileyebildiği gibi yine bu dönemde bebeğin vücudu yeterince gelişemeyeceği için sezaryenle doğum sayısı artıyor.

Gebelik İçin En İdeal Dönem 20’li Yaşlar

Gebelik için 20’li yaşlar en ideal yaşlardır. Bu dönemde anne adayları en kaliteli yumurtalara sahiptir ve yumurtlamaları daha düzenlidir. Gebelik riskleri açısından bakıldığında en az riskli dönemdir.  Yaş ilerledikçe, özellikle 37 yaş ve sonrasında yumurtalıklardaki yumurta rezervlerinin azalması, yumurta kalitesinin bozulması gebeliğin oluşmasını zorlaştırıyor. Bu süreçte daha yoğun tetkikler yapılıyor.

20’li yaşlar, fizyolojik olarak gebeliğe daha uygun olduğu için riskler daha azdır. Vücut gelişimini tamamlandığı için annede görünen problemler daha azdır.

Yaşın İlerlemesi Asla Gebeliğe Engel Değildir

İleri yaş hamilelikte kişi daha oturmuş bir kişilik yapısına sahip olduğu için bebek, daha huzurlu ve doğru bir şekilde yetiştiriliyor. Gebelik anneyi diri ve genç tutuyor. Ancak ileri yaşta gebelikte erken doğum, düşük bebek ağırlığı, anne karnında bebek kaybı, kromozomanomalileri, gebelik tansiyonu ve gebelik şekeri riskinde artış, normal doğum performansında düşme ve sezaryene gereksinim, doğum sonrası kanamada artış ortaya çıkabiliyor.

İleri yaştaki kadınların düşük riski artıyor. 20’li yaşlarda bir kadının düşük riski yüzde 15-20 iken, 30’luyaşların ortasında bu, yüzde 30’ları buluyor. 40-45’li yaşlara gelindiğinde ise düşük riski yüzde 35-40’a kadar yükseliyor. Özellikle ilk 10 hafta düşük riski açısından çok kritik.

Yaşlanan kadın ile birlikte “yumurta kalitesi” düşüyor, bu da sperm tarafından döllenme kabiliyetlerinin azalmasına neden oluyor. Bu yumurtaların döllenmesi durumunda genetik bozukluklar açısından daha fazla risk söz konusudur. Örneğin, Down Sendromu (21. kromozomun iki yerine üç tane olması, mongol bebek) yaşlı kadınların çocuklarında daha sık görülüyor. Ayrıca 40 yaşına gelene kadar birçok kadının başından doğurganlığını etkileyebilecek, kadınlık organları ile ilgili tüpleri tıkayabilen iltihaplar, dış gebelik, apandisit, endometriozis ya da değişik nedenlere bağlı cerrahi müdahaleler geçebiliyor.

İleri yaştaki bir kadın gebelik meydana geldiğinde oluşabilecek tıbbi problemler olup olmadığı araştırılmalı. Örneğin hipertansiyon ya da şeker hastalığı gibi durumlar gebelik sürecinde sıkıntı yaratabilir. Gebelikte ciddi bir sorun olan tansiyon yükselmesi (hipertansiyon), gebelik şekeri, erken doğum, anne karnında bebek kaybı, peripartum kardiyomiyopati (doğum öncesi ve sonrası dönemde gelişebilen kalp yetmezliği ), doğum sonrası kanamalar, plasental anormallikler, erken doğum, ölü doğum gibi istenmeyen olaylar da daha sık yaşanıyor.  Anne yaşının artmasıyla gebelikte diğer sistemik hastalıklar olma şansı da artıyor. İleri yaşta anne olmak sadece hamileler açısından değil bebekler açısından da risk taşıyabiliyor. 

Sonuç olarak bilinmelidir ki kadınlar açısından gebelik yaşı ertelendikçe kısırlık problemleri yaşanıyor, gebelik süreci zorlaşıyor, gebelik ve doğumun komplikasyonları artıyor.

İleri yaş hamileliğe göre 20’li yaşlarda normal doğum oranı daha yüksektir. Yaş ilerledikçe normal doğum sırasında yaşanabilecek riskler artıyor. Ama tüm bunlar anne adayını korkutmamalı. İleri yaşta gebelik planlayan anne adayları mutlaka genel sağlık durumunu kontrol etmeli, doktor kontrolünde gebeliğini planlamalı.