Bebeğinizin İlk Kitabı Nasıl Olmalı?
Bebeğinizle aranızdaki bağı kuvvetlendirmek için onunla birebir iletişim kurmalısınız. Bunun içinde bir yaşına geldiğinde bol resimli, kalın kapaklı ve sayfalı, renkli görseller içeren kitaplar alırsanız ve ona okursanız kaliteli vakit geçirmenin yanı sıra eğlenceli zaman dilimini de paylaşmış olursunuz. Hangi dönemde ona kitap okumaya başlamanız gerektiğini Çocuk Psikologu Seval Uslu Yazıcı’ya sorduk.
Aslında hayatımızın her döneminde başucumuzdan ayırmamamız gereken kitaplar bebeğimizin gelişimi içinde çok önemli araçlardır. Çevrenizdeki ses, koku, tat, renk, şekil, dokunma gibi tüm uyaranlar bebeğiniz doğduğu andan itibaren onun beyninde yer edinmeye ve işlenmeye başlar. Uyarılan beyin hücreleri birbirleri ile etkileşime girerek milyonlarca sinaptik bağ oluşur. Bu bağlar aslında bebeğinizin tüm hayatı boyunca da kullanacağı beyin kapasitesinin temellerini oluşturmaya başlamıştır. Ağaç yaşken eğilir deyiminde olduğu gibi bebeğiniz de hayata merhaba dediği ilk yıllarında ne kadar çok kaliteli uyaran ile tekrarlı olarak karşılaşırsa, bu bağlar o kadar çok korunur ve kullanılır. Bu noktada anne baba olarak mümkün olduğunca bebeğinizin zihinsel gelişimini destekleyen onun görsel, işitsel ve dokunsal duyularını harekete geçiren kitapları tercih etmeniz gerekir.
Bebeğimin ilk kitabı nasıl olmalı?
Bebeğiniz bir yaş civarına geldiğinde onu kitaplarla tanıştırmanız sağlıklı bir tercih olacaktır. 1-2 yaş arası çocuklar için kısa ve az cümlelerin olduğu, bol renkli ve büyük resimleri olan, üzerine dokunduğunda hissedebileceği kabartmaların olduğu, kalın yapraklı kitaplar dikkat çekici olacaktır. Anlatılan hikayenin 1-2 cümleden oluşan net ve somut ifadelerden oluşması önemlidir. Karmaşık cümlelerin olduğu, soyut ifadelerin kullanıldığı kitaplar çocuğunuzun ilgisini artırmak yerine azaltacaktır. Kitap okuma etkinliğine çocuğunuzu ne kadar çok dahil ederseniz; bu onun için daha isteyerek katılacağı bir etkinlik haline dönüşecektir. Çocuğunuzun sayfaları çevirmesine yardımcı olmalı ve dikkatini resimlere yöneltmesini sağlamalısınız.
2-5 yaş dönemi kitaplarının özellikleri
2-5 yaş arası çocuklar için hissedebileceği, dokunabileceği ve hayal kurabilmesine imkan verebileceği üç boyutlu resimlerin olduğu kitapları tercih etmelisiniz. Onun anlayabileceği sadelikte ve kısa cümlelerden oluşan hikayeleri resimlerle ilişkilendirerek anlatırsanız daha çok dikkatini çekersiniz. Her kitabı siz sıkılsanız da 5-6 kez okumanız gerekebilir. Çünkü bu yaş dönemindeki çocuklar aynı şeyleri duymaktan hoşlanırlar. Birkaç okumadan sonra bazı yerleri tamamlayabilmesi için kendisine fırsat tanırsanız kitap okumak onun için daha eğlenceli hale gelecektir. Tek başına kitabı alıp, aklında kalanlarla kitabı tekrar okuması sık rastlanılan bir durumdur. Bu durumda anne baba olarak size düşen görev kendi kendine uydurduğu hikayeyi düzeltmek yerine kendi hikayesini oluşturmasına izin vermektir.
Bebeğinize kitap okurken dikkat etmeniz gerekenler
Kitabı, vurgu yaparak okursanız hikayeye duygu katmanızın yanı sıra canlılık da kazandırırsınız. Bu tutum çocuğun kitaba karşı ilgisini arttırır. Aralarda sorular sorarak neden-sonuç ilişkisini kurmasına fırsat vermek (sence şimdi ne olacak?), duyguları tanımasını sağlamak (sence burada ne hissetmiş olabilir?), olaylarla ilgili kendi kişisel yorumlarını sormak (sence böyle bir durumda ne yapılabilirdi?) düşünce ve duygu gelişimini destekler. Kitap okuma eylemini ne kadar çok interaktif hale getirirseniz çocuğunuz da o kadar zevk alacaktır.
Bebeğinize kitap okumanız sadece zihinsel gelişimini desteklemez!
Birlikte kitap okumak sadece bebeğinizin zeka gelişimi için değil; aynı zamanda onunla kaliteli zaman geçirmeniz için de önemlidir. Ancak birlikte kitap okumak için çocuklarınızla düzenli olarak zaman geçirmeniz gerekir. Çünkü kitap okumayı bir rutin haline getirdiğinizde; hayatı tekrar ederek öğrenen ve büyüyen çocuğunuz bunu sizden düzenli olarak isteyecektir. Çocuğunuza kitap okumanızın öğrenme dışında da pek çok yararı vardır. Öncelikle anne baba ile çocuk arasındaki bağın güçlenmesini sağlar. Çocuğunuz daha çok dinlemeye, neden sonuç ilişkisi kurabilmeye, hayal gücünü ve yaratıcılığını desteklemeye başlar. Kitap okunurken çocuk hayal kurmaya başlar, kendi algı süzgecinden geçirerek kafasında kendi masalını oluşturur, henüz somut işlemler döneminde olan çocuk; bu sayede soyut düşünebilme becerisini geliştirmeye başlar. Bir kitaba odaklanarak dikkatini sürdürebilme becerisi gelişmeye başlar. Yeni kelimeler öğrenmesiyle birlikte kelime dağarcığı zenginleşir. Konuşma ve dil gelişimi hızlanır. Resimli çocuk kitapları bir yandan zihinsel gelişimi desteklerken bir yandan da çocuk için ileriki yaşlarda çok önemli olacak olan okuma ve araştırma alışkanlığının ilk basamaklarını oluşturur.
Yorumları görebilmek, soru, görüş ve önerilerinizi bizimle paylaşmak için facebook hesabınız ile giriş yapmalısınız.
Facebook’ta adınıza gönderim yapmadığınızı bilmenizi isteriz..