Astım Tedavisinin Çocuk Gelişimindeki Etkileri

Astım tedavisinde kullanılan ilaçlar bilinenin aksine çocuk gelişiminde olumlu etki göstermektedir.Hırıltı, nefes darlığı, öksürük gibi şikayetlerle ortaya çıkan astım, tedavi edilmediği takdirde çocuklarda büyüme ve gelişimi engelliyor. Yan etkilerinden korkarak ilaçlarının alınmaması ya da doğru kullanılmaması ise tedavide başarı şansını düşüren hataların başında geliyor. Memorial Ataşehir Hastanesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bölümü’nden Prof. Dr. Fazilet Karakoç, çocukluk çağı astım hastalığının tedavisinde yapılan yanlış uygulamalar hakkında bilgi verdi.

İlaçların doğru alınmaması iyileşmeyi engelliyor

Astım tedavisinde kullanılan ilaçların çoğu direkt nefes yoluna verilen ve mikrogram dozunda etken madde içeren ilaçlardır. Ancak yüzde 10 kadarı akciğerlere ulaşmaktadır. Eğer bu ilaçlar ile kullanılan ara cihazlar ya da nefes tekniği ile ilgili sorun varsa çocuklar yeterli miktarda ilaç alamaz ve iyileşme sağlanamaz. Uygulaması zor olsa da, çocuklar uzun süreli tedavilerine düzenli olarak devam etmelidir. Bu konuda aile bireylerine önemli görevler düşmektedir.  Uyumu arttırabilmek için ailenin takibi, çocuklarıyla bu konuyu konuşmaları ve uyumu artırabilecek yöntemler geliştirmeleri önemlidir.

5 yaşın altındaki çocuklara aşı önerilmiyor

Özellikle 5 yaş altındaki çocuklara astım tedavisi için immunoterapi yöntemi tavsiye edilmemektedir. Çocukluk çağı astımın tedavi süresi de şikayetlerinin sıklığına ve şiddetine bağlı olarak değişmektedir. Yılda bir kez şikayeti olan onun dışında hiç bir şikayeti olmayan bir çocuğun her gün ilaç kullanmasına gerek olmayabilir. Bunun yanı sıra şikayetleri sık tekrarlayan, günlük aktivite ile solunum şikayetleri olan, şiddetli atakları olan  hastaların şikayetler kontrol altına alınıncaya kadar düzenli tedavi kullanması gerekebilir.

İlaç tedavisi boy gelişimini engeller mi?

Kontrol altında tutulmayan uzun süreli hastalıklar, çocukların büyüme ve gelişimini olumsuz etkileyebilmektedir. Ülkemizdeki astımlı çocukların çoğu hafif ya da orta şiddette hastalığa sahiptir. Yüksek dozda ilaçlar ya da ağızdan kortizon kullanması gereken hastaların sayısı oldukça azdır. Astımlı çocuklar genellikle ergenliğe yaşıtlarından biraz daha geç girebilirler; ancak boy gelişimi gibi konularda bir gerilik olmamaktadır. Boy gelişimini engelleyebilir düşüncesi ile doktor tarafından önerilen ilaçların kullanımı bırakılmamalıdır.

Astım ilaçlarının kemiklere olumsuz etkisi yoktur

Astım  tedavisi ile uzun dönem ilaç kullanan çocuklarda kemik yoğunluğu ya da kemik kırıkları üzerine  olumsuz bir etki saptanmamıştır. Bu ilaçlar çok düşük dozlarda ve direkt olarak hava yollarına verildiğinden, kortizon içeren ilaçlar gibi korkutucu yan etkilere yol açması mümkün değildir. Bu dönemlerde kemik gelişimi için kalsiyum ve D vitamini içeren gıdalardan zengin beslenilmesi de önemlidir.

İlaç uygulamasından sonra dişler fırçalanmalı

Astım tedavisinde kullanılan ilaçlar ağız ph’ında azalmaya yol açabilmektedir. Ancak bu, yemek sonrası dişlerin fırçalanmadan yatılması gibi bir durumdur. Bu nedenle ilaçları kullandıktan sonra sabah ve akşam dişlerin fırçalanması gerekmektedir. Yapılan çalışmalar yine astım tedavisindeki ilaçların göz sağlığı ile ilgili önemli bir yan etkiye yol açmadığını göstermektedir. Ancak ilaçları uygularken maskenin iyi oturması hem ilacın iyi alınmasını hem de  göz sağlığının olumsuz etkilenmemesi için önemlidir. Kısacası alınabilecek bazı önlemler ile koruma sağlanabilir.

Nefes yolu ile kullanılan astım ilaçlarının mantara neden olması nadir rastlanan bir sorundur

Genellikle ilacın uygun bir ara parça ile kullanmayan direkt ağıza sıkan ya da beraberinde antibiyotik kullanan hastalarda rastlanmaktadır. İlacın uygun kullanılması, ilaç kullanımı sonrası ağzın çalkalanması daha da  iyisi dişlerin fırçalanması önemlidir. Eğer mantar oluşumu söz konusu ile aynı bebeklerde olduğu gibi karbonatlı su ile ağız temizliği önerilmektedir.

İlaç sonrası çocuk kilo almaya başlamışsa…

Çocukların ilaç kullanımı sonrasında kilo almaya başlaması, ilaçların bir yan etkisi değildir. Bunun aksine artık öksürük ve balgamın olmadığının ve doğru beslenebildiğinin belirtisidir. Çünkü çocuklar çoğu kez balgamlarını çıkaramadıkları için yutarlar ve öksürükle birlikte kusarak bu balgamları çıkarırlar. Midesi balgamla dolu bir çocuğun iştahının çok iyi olmaması bütün bu sıkıntılardan kurtulunca da kilo alması normaldir.