Çocuklarda Rotavirüs Belirtileri

Rotavirüs, bebek ve küçük çocuklarda sık görülen, oldukça bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığı. Ciddi dehidratasyona neden olabildiği için, dikkatle izlenmesi şart. Hijyen kurallarının sıkı bir şekilde uygulanması ise korunmak için yapılabileceklerin başında geliyor.  Memorial Diyarbakır Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Aycan Yıldız, çocuklarda rotavirüs ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi veriyor.

5 yaş altı çocuklarda sık görülen bir enfeksiyon türü olan rotavirüs, çocukluk döneminde, gastroenterit olarak bilinen şiddetli mide ve bağırsak iltihabı problemlerine yol açıyor. Bulaşıcılık özelliği yüksek olan rotavirüs, çocuklarda kusma, sıvı ve elektrolit kaybı, yüksek ateş gibi olumsuz durumlara yol açıyor ve çocuğun halsiz düşmesine neden oluyor.

Enfeksiyondan korunmada görev ebeveynlere düşüyor

Bulaşıcı enfeksiyonların yayılımı konusunda bilinçli olmayan çocuklar için, rotavirüse karşı önlem alma noktasında görev, ebeveynlere düşmektedir. Rotavirüs enfeksiyonu, çeşitli yöntemlerle bulaşabilen bir virüs tipi olduğundan yeteri kadar önlem alınmaması durumlarında bulaş riski artmaktadır.

Rotavirüsün en bilinen ve sık bulaşma şekli, temas yolu ile gerçekleşmektedir. Temas sonrası yıkanmayan ellerle ağız çevresi ve göz çevresine dokunulması, rotavirüsün bulaşmasına neden olmaktadır. Bazı durumlarda rotavirüs semptom göstermediğinden, toplumda bulaş riskinin daha fazla artmasına neden olabilmektedir.

Rotavirüs nasıl bulaşır?

Rotavirüs enfeksiyonunun en sık karşılaşılan bulaşma yolları şu şekilde sıralanabilir;

• Hasta kişiye dokunma veya onunla el sıkışma gibi yakın temas,
• Enfekte bir nesneye veya yüzeye dokunduktan sonra eller yıkanmadan ağıza, buruna ve gözlere dokunma,
• Öksürme ve hapşırma ile ortaya çıkan partikülleri soluma,
• Rotavirüs, enfekte bir hastanın dışkısı yoluyla dahi bulaş ortaya çıkabilmektedir.

Rotavirüs belirtileri

Bağışıklık sisteminin gelişim sürecinde olması nedeniyle, virüslere karşı daha güçsüz durumda bulunan çocuklar için rotavirüs, okul öncesi dönemde yakalanması kaçınılmaz bir enfeksiyon hastalığı konumundadır. İlk günler kuluçka günleri olarak tanımlanır, ateş ve kusma şikayetleri görülür. 

Rotavirüs enfeksiyonunun belirtileri şu şekilde sıralanabilir;

• Kusma
• Yorgunluk
• Ateş
• Sinirlilik
• Karın ağrısı
• Dehidratasyon
• Rotavirüsün en sık görülen semptomu şiddetli ishaldir.

Dehidratasyon çocuklar için tehlikelidir

Çocuklarda rotavirüs nedeniyle ortaya çıkan dehidratasyon yani sıvı kaybı, aileler için en büyük endişe kaynağıdır. Vücuda girerek bağışıklık sistemini alt üst eden rotavirüs, çocukluk evresinde yaş grubuna bağlı ishal ve kusma nedeniyle, sıvı ve elektrolit kaybına karşı daha savunmasız konumunda bulunan çocukluklarda ciddi sıvı kaybına yol açmaktadır. Dehidratasyon:

• Kuru ağız,
• Göz kürelerinde çökme,
• Az idrar yapma şeklinde belirti göstermektedir.

Tedavi sürecinde nelere dikkat edilmelidir?

Rotavirüs enfeksiyonunu ortadan kaldıracak herhangi bir ilaç veya tedavi şekli bulunmamaktadır. Bu duruma antiviral ilaçlar, reçetesiz satılan ishal önleyici ilaçlar ve antibiyotikler dahil olmaktadır. Hastalığın teşhisinde genel olarak belirtiler dikkate alınır ve kesin teşhis, alınan dışkı örneğinin laboratuvarda incelenmesi ile yapılmaktadır. Tedavi açısından amaç sıvı kaybını engellemektir. Rotavirüs tedavi sürecinde şunlara dikkat edilmelidir;

• Bol bol su içilmelidir.
• Şekerli ve yağlı yiyecekler tüketilmemelidir.
• Kusma ve ishal önleyici ilaçlar verilmemelidir.
• Beslenmesi iyi olmayan, sıvı kaybı olan ve ishal sıklığının fazlaca olduğu çocuklarda damardan sıvı verilmesi için en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Bebekler için 6. aydan önce aşı öneriliyor

Uzmanlar tarafından hastalığa karşı aşı yaptırılması önerilmektedir. Bebeklerde altıncı aydan önce tamamlanması önerilir. Rotavirüs hastalığına karşı şu önlemler alınmalıdır:

• Tuvalet sonrası eller yıkanmalıdır.
• Yiyecek hazırlamadan veya yiyeceklere temastan önce eller yıkanmalıdır.
• Yemeklerden önce ve sonra eller yıkanmalıdır.
• Rotavirüs hastası olan bir kimseye bakıldıktan sonra (özellikle bezleri ve kirli çamaşırları değiştirdikten sonra) eller yıkanmalıdır. Eşyaların bir yere temas etmemesine özen gösterilmelidir.
• Kusmuk veya dışkı ile kirlenen yüzeyler, eşyalar ve elbiseler sıcak su ve deterjanla iyice yıkanmalıdır.
• İshal olan çocuklar iyileştikten 24 saat sonrasına kadar okula gönderilmemelidir.
• Çocuğun sağlıklı beslenmesine ve bol sıvı almasına özen gösterilmelidir.
• Çocuk yağlı ve şekerli besinlerden uzak tutulmalıdır.
• İshal olan kişiler tam olarak iyileştikten 2 hafta sonrasına kadar havuza girmemelidir.