Abur Cubur Gıdaların Çocuklara Etkileri Düşündüğünüzden Daha Fazla

Kilo aldırıcı, bağımlılık yaratan ve besin değeri oldukça zayıf olan abur cubur gıdaları düzenli tüketen çocuklarda obezite, kronik hastalıklar, benlik saygısında düşüklük ve hatta depresyon gibi sağlık sorunları yaşanmaktadır.

Abur cubur gıdalar kolay ulaşılabilir, uygun fiyatlı ve lezzetli olmaları nedeniyle çocuklar için cazip olmaktadır. Beslenme alışkanlığının sağlık üzerindeki etkileri hakkında bilinç geliştirmemiş oldukları için de, pek çok çocuğun bu gıdaları tutkulu bir şekilde tükettiklerini görmekteyiz. Kilo aldırıcı, bağımlılık yaratan ve besin değeri oldukça zayıf olan abur cubur gıdaları düzenli tüketen çocuklarda obezite, kronik hastalıklar, benlik saygısında düşüklük ve hatta depresyon gibi sağlık sorunları yaşanmaktadır. Abur cubur ile beslenen çocuklarda eğitim yaşamında başarısızlık ve okul ya da okul dışı yaşantısında davranış bozuklukları da görülmektedir.

Enerji, odaklanma ve okul başarısı

Abur cubur gıdalar ve şeker içeriği yüksek olan besinler enerji ve uzun süreli konsantrasyon yeteneğini azaltıcı bir etkiye sahiptir. Enerji düzeyleri ve odaklanma özellikle okul çağındaki çocuklar için önemlidir. 12000 öğrenci ile yapılan bir çalışmada haftada 4-6 kez fast food yiyen çocukların okuma ve matematikteki başarısı fast food tüketmeyen çocuklardan daha düşük bulunmuştur.

Çocukluk ve gençlik yılları yaşam boyu devam edecek olan alışkanlıkların temelini oluşturur ve abur cuburlarla beslenme çok yönlü gelişimin önünde bir engel teşkil eder.

Fiziksel aktivite her yaşta çocuk için önemlidir ve düzenli olarak abur cubur gıdalarla beslenmek çocukların fiziksel aktivitelerde bulunmaları için gerekli olan enerjiyi ve besin öğelerini sağlayamaz. Fiziksel aktivitelerin yetersizliği, çocukların fiziksel ve zihinsel gelişimlerini, toplumsal katılımlarını olumsuz yönde etkiler.

Şişmanlık

Araştırmalara göre fast food tüketimi çocuklarda obezite açısından en önemli risk faktörüdür. Fast food ile beslenen çocukların bir öğünde daha fazla kalori, karbonhidrat, yağ ve ilave şeker aldıkları bilinmektedir. Ayrıca fast food ağırlıklı beslenen çocukların daha az süt, lifli gıdalar, meyve ve sebzeler tükettiklerine dair araştırma verileri bulunmaktadır. Çin’de yürütülen bir çalışmada çocuklarda fast food tüketimi, obezite ve yüksek tansiyon görülme sıklığındaki artış ile ilişkilendirilmiştir. Türkiye Çocukluk Çağı Obezite Araştırması’na göre her 4 çocuktan 1’i fazla kilolu ya da obez kategorisindedir ve yıldan yıla çocuklarda obezite artmaktadır.

Kronik hastalıklar

Abur cubur tüketimindeki artış; tip 2 diyabet, yüksek tansiyon, astım ve kalp hastalıkları da dahil olmak üzere kronik hastalıkların görülme sıklığında da artışa neden olmaktadır. Bu tip gıdaları fazla tüketen çocuklar sağlık sorunlarıyla karşılaşabilmektedir. Hastalıkları Kontrol ve Önleme Merkezleri’ne göre beslenmedeki hatalar nedeniyle 2050 yılında her 3 ABD’liden 1’i diyabet hastası olacaktır. ABD Gıda Güvenliği Merkezi ise çocuklukta fazla kilolu olanların, yetişkinliklerinde yüksek kolesterol ve kalp hastalıkları sorunlarını yaşaması daha yüksek bir olasılıktır.

Öz saygı ve depresyon

İnsanın kendine olan saygısı ve kendine olan güveni, özellikle büyümekte olan çocuklar için önemlidir ve düzenli olarak tüketilen abur cubur gıdalar bu benlik duygusunu olumsuz yönde etkileyebilir.

Sağlıklı gıdalarla beslenmek beyni olumlu etkileyerek pozitif bir ruh ve enerji verir. Fast food gıdalardan zengin beslenmek ise bu pozitif eğilimlerden çocukları uzaklaştırır ve çocuklarda depresif ruh hali riskini arttırır. Yapılan çalışmalara göre hızlı yemeklerle beslenen çocuklarda şişmanlık, depresyon, kaygı ve umutsuzluk hissi artmakta ve öz saygısı azalmaktadır. Bu çocukların okul ya da yaşamın diğer alanlarında zorbalığa/şiddete maruz kalma olasılığı da daha yüksektir.

Yazan: Beslenme Uzmanı Ayşegül Bahar