Çocuğunuzun Sürekli Kolu mu Ağrıyor?

12 Ekim Dünya Artrit Günü. Çocukluk çağı Artrit Hastalıkları, zamanında önlem alınmazsa kalıcı izler bırakıyor. En çok 4-10 yaş kız çocuklarında görülüyor.  İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Çocuk Romatoloji Bilim Dalı Başkanı ve Çocuk Romatoloji Derneği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Özgür Kasapçopur çocukluk çağı artrit hastalıklarını büyüme ağrılarıyla karıştırmamak gerektiğini vurguladı.

Bazıları genetik olan ve doğrudan aileden geçen Artrit ile süregelen tüm romatizmal hastalıklar başta beyin, böbrek, kalp, karaciğer olmak üzere tüm iç organları olumsuz olarak etkileyebilmekte ve organ fonksiyonlarında kalıcı hasara yol açabilmektedir.  En sık rastlanan yakınma ise eklemlerde AĞRI ve kalıcı ŞİŞLİK’lerdir.

Yeni doğan döneminden erişkinlik dönemine kadar, çocukluk çağının her döneminde ortaya çıkabilen çocukluk çağı artrit hastalıkları, eklemlerdeki iltihaplanma olarak tanımlanıyor ve artrit tablosuna başka romatizmal hastalıklar da eşlik edebiliyor.

Hareket sisteminin en önemli yapıtaşı olan eklemlerde oluşan tüm iltihabi değişiklikler “artrit” olarak adlandırılır. Artrit oluşan eklemlerde ağrının yanı sıra şişlik, kızarıklık, ısı artışı ya da hareket kısıtlılığı olarak tanımlanabilir. Özellikle çocukluk çağında altı haftadan daha kısa süren akut artritler sıkça gözlenirken daha uzun süreli olan kronik artritler de nadir değildir. Özellikle çocukluk çağının en önemli üç kronik hastalığından birisi olan jüvenil idyopatik (romatoid) artrit, kronik artritlerin en önemlilerinden birisidir ve tedavi edilmezse kalıcı sakatlığa yol açabilir. Jüvenil idyopatik artrit çocukluk çağında eklemlerde oluşan kronik değişikliklerle ortaya çıkar. Hastalığın erken tanınması ve etkin tedaviye hızla başlanması oluşabilecek olan sakatlıkların önüne geçer. Ayrıca, çocuklarda sistemik lupus eritematosus, dermatomiyozit, skleroderma ve damar iltihapları gibi çeşitli romatizmal hastalıklar artritle ortaya çıkabilir.

Çocuklarda görülen her ateş enfeksiyon kaynaklı değildir

Çocukluk çağında ortaya çıkan, nedeni açıklanmayan ateşlerin nerede ise 1/3 ‘ü romatizmal hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Çocuklardaki romatizmal hastalıklar eklem ağrıları ve şişliklerinin yanı sıra kontrol altına alınamayan ateşler ile ortaya çıkabilir. Romatizmal hastalıklarda görülen ateşin nedeni çocuklarda çeşitli nedenler ile oluşan iç iltihap sürecidir.

Büyüme ağrıları ile karıştırılmamalı

Büyüme ağrısı özellikle büyümenin hızlı olduğu 6–10 yaşları arasındaki çocuklarda ortaya çıkan ağrılardır. Bu ağrılara hiç bir zaman eklemlerdeki şişlik ve kızarıklığın eşlik etmediğini belirten Prof. Dr. Özgür Kasapçopur şunları söyledi: “Ağrı en çok büyüme plağının bulunduğu diz bölgesine yerleşir. Ağrılar çoğunlukla geceleri yorulmanın ardından belirginleşir. Sabahları oluşan bacak ağrıları daha ciddi romatizmal nedenlerden kaynaklansa da geceleri oluşan ağrılar çoğunlukla mekanik denilen nedenlerden kaynaklanır. Her ağrılı durumda olduğu gibi büyüme ağrısı tanısı da hekim tarafından diğer olasılıkların dışlanması ile konulan bir tanıdır. Büyüme ağrısı birçok farklı hastalıkla da karışabilir. Bu ayırıcı tanıyı hekimin yapması zorunludur. Büyümenin sonlanması ile birlikte bu ağrılar rahatlayıp kaybolur”.

Hastalık ön belirtiler ile anlaşılabilir

Öncelikli bulgular arasında kol ve bacak ağrıları, yürüyememe ve aksama yer alır. Kol ve bacak ağrıları ise çoğunlukla eklem ağrısı, eklem şişliği, kas ağrısı ve kas güçsüzlüğünden kaynaklanabilir.  Eklem şişliğine eşlik eden etkilenen eklemdeki hareket kısıtlılığı, kızarıklık ve yerel ısı artışı da hastalığın önemli bulgularından birisi olabilir. Çocuklardaki artrit varlığında bir çocuk hekimine başvurmak zorunludur.

Artrit hastası çocuklar fizyoterapist denetiminde spor yapabilir

Prof. Dr. Özgür Kasapçopur, jüvenil psoriatik artritli çocukların etkin ve düzenli bir tedavi ile sağlıklı çocuktan ve erişkinden hiçbir farkı olmadan sağlıklı bir yaşam sürdürebileceğini anlattı ve ekledi: “Erişkinlikte yineleyen atakların sekel oluşmadan önlenmesi önemlidir. Hatta futbol, basketbol gibi yarışmalı ve judo, karate gibi kontakt sporlar dışındaki sporlara özellikle fizyoterapist denetiminde izin verilebilir. Özellikle yüzme, jimnastik ve pilates gibi sporlar eklem sağlığının korunması açısından çok yararlıdır. Aile ve çocuklara verilebilecek en önemli öneri çocuk romatologlarının önerdikleri tedavi seçeneklerine istisnasız bir şekilde uymalarıdır. Özellikle kendilerine önerilen sporları yapmaları, kontrolleri ve tedavi süreçlerini aksatmamalarıdır.”