Çocukların Oyun Arkadaşı Bilgisayara Dikkat!

Bilgisayar oyunu deyip geçmeyin!

Oyun alanlarının azalması ve teknolojinin gelişmesi,  çocukların ve ergenlerin de tıpkı biz yetişkinler gibi bilgisayar çağına hızla adapte olmasına sebep oldu. Reem Nöropsikiyatri Merkezi’nden Nörolog Dr. Mehmet Yavuz internetin bilgi ve iletişim kaynağı olmanın ötesine geçip çocukların oyun arkadaşı haline geldiğini söylüyor. Dr. Yavuz gençleri ve çocukları etkisi altına alan bilgisayar oyunlarının öğrenme güçlüğü, konsantrasyon bozukluğu ve beyinde kalıcı hasarlara neden olduğunu söylüyor.

Kalıcı hasarlara yol açabilir

Teknolojik gelişmeler baş döndürücü bir hızla olmaktadır. Bilgisayarlar cilt cilt ansiklopedileri depolara gönderdi. Artık her istediğiniz bilgiye anında ulaşmanız mümkün. Teknoloji çocukların ödevlerini yapmaları, eğitim ve araştırma anlamında kendilerini geliştirmeleri için bir fırsat iken bir tehlike halini aldı. Bilgisayar oyunlarında, oyun kareleri (özellikle aksiyon oyunlarında) hızlı hızlı göz önünden geçiyor. Bu tür oyunlar, saatler boyu oynandığında, beyini hızlı düşünmeye ve hızlı hareket etmeye programlıyor. Ancak fizyolojisi icabı, hızlı düşünen ve aynı anda birçok şeyi değerlendiren beyin, bir konuyu derinliğine analiz ve sentez edemez. Bir diğer deyişle hızlı düşünme, bir konu ya da nesneye odaklanmayı ve yoğunlaşmayı engelleyen bir durumdur. Dolayısıyla kişinin yöneldiği her şey derinlikten uzak yüzeysel bir bakış açısı ile ele alınır.

Çocukların akademik başarılarını olumsuz etkiliyor

Bilgisayar oyunları ile çok vakit geçirildiğinde özellikle öğrencilerde büyük sorunlara neden oluyor. Derslere yoğunlaşma olamayacağı için başarısızlığa sebep oluyor. Öğrenci ne kadar zorlarsa zorlasın üzerinde çalıştığı konuyu öğrenemiyor, zaten bilgisayar oyunları nedeniyle zamanla gelişen dikkat dağınıklığı ve değişik derecelerde gelişen hiperaktivite nedeniyle, çok çabuk her şeyden sıkılır hale geliyor.Sürekli bilgisayar oyunu oynamak beyni hızlı ama yüzeysel düşünmeye programlıyor. Bu durumda üst düzey öğrenme ve algılama zorlukları oluşuyor. Hatta ebeveyn, oluşan başarısızlığı çocuklarının zamanını bilgisayar ile geçirmesine bağlıyor. Halbuki asıl olay, bilgisayar oyunları ile oluşan beyindeki fizyolojik bozukluktur.

Çok hızlı okumak da beynin fizyolojisini bozuyor

Aynı bozukluğa çok hızlı okuyan insanlar da maruz kalabilir. Herhangi bir nedenden dolayı çok hızlı belge, kitap, gazete ya da dergi okuyanlar veya görüntüleri sürekli ileri geri sararak araştırma yapanlarda da bu fizyolojik bozukluk gelişebiliyor. Bu tabloda zaman içinde dikkat dağınıklığı nedeniyle odaklanma ve konsantrasyon bozukluğu kaçınılmaz oluyor. Hatta çoğu kez kişiler, algılama ve analiz yeteneklerindeki bu ani zayıflamayı, hayatlarındaki herhangi bir aksiliğe bağlarlar ve asla sebebi bulamazlar. Bilgisayardan en az 3 ay uzak durulmalı. Tedavide her şeyden önce beynin bir süre nadasa alınması gerekiyor. Yani bilgisayar oyunları nedeniyle beyin ayarı ve dengesi bozulan kişinin, en az 3 ay bilgisayar oyunundan uzak durması, hiçbir öğrenme faaliyetine girmemesi gerekiyor. Bu tür bozukluğu olan öğrencilere, bir dönem okulu bırakmalarını da öneriyorum. Bu dönem zarfında hiçbir şey okumamalarını ve öğrenme faaliyetlerini durdurmalarını istiyorum. Zira eğer kalıcı bozukluklar gelişmemişse bir süre sonra beyin fonksiyonları eski fizyolojik normal durumuna dönüyor.

İlaçlar fayda etmiyor

Bilgisayar bağımlığı olan kişilere antidepresan ya da anksiyolitik ilaçlar etkisizdir. Hatta bunlar durumu daha da kötüleştirebilir. Ancak TMS ile beyin resetlemesi sonuç verebilir. Davranışçı bilişsel terapiler, dikkat dağınıklığını ve öğrenme güçlüğünü düzeltmez ama oyun bağımlılığı konusunda işe yarayabilir. Ama en önemlisi beyni en az 2-3 ay dinlendirmektir.