Çoklu Virüsler Çocukları Etkiliyor, Korumak İsterken Zarar Vermeyin

Bu sene üst solunum yolu enfeksiyonları çocukları çok fazla hasta etti, etmeye de devam ediyor. Dolaşımda olan çok sayıdaki virüs, sanki sıraya girmiş, çocuklarımızı ziyaret ediyorlar. Hal böyle olunca, hastalık süresi uzadıkça uzuyor. Aslında çocuk bu uzun süre boyunca bir değil, birkaç virüsle mücadele ediyor. Yani bir hastalık biterken diğeri başlayabiliyor. Bu da “Hastalığı geçmiyor, başka bir ilaç vermek lazım” diye düşündürüp, gereksiz müdahalelere sebebiyet verebiliyor. Acıbadem Maslak Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Dilek Çoban, konuyla ilgili şu uyarılarda bulunuyor.  

Çoklu virüsler kalabalık ve kapalı ortamlarda kolayca bulaştığından pek çok çocukta burun akıntısı, boğaz ağrısı, öksürük, halsizlik ya da yüksek ateş görülüyor. İnfluenza (domuz gribi), Beta, RSV, Adenovirüs, Metapnömavirüs ve Bocavirüs gibi çeşitli solunum yolu virüsleri halen yaygın olarak çocuklarda görülüyor.

Bu süreçte ailelerin doktora danışmadan çocuklarına gelişigüzel antibiyotik ve vitamin takviyesi vermemesi gerekiyor. Bilimsel temele dayanmayan, arkadaş tavsiyesiyle ve internetten edinilen bilgilerle yapılan uygulamalar çocuğu iyileştirmenin aksine, bağışıklık sistemini olumsuz etkileyerek daha fazla zarar verebilir.

Antibiyotik virüs hastalıklarını iyileştirmez!

Çocukların geçirdiği enfeksiyonların çok büyük bir kısmına virüsler sebep olur. Antibiyotiklerse viral enfeksiyonlarda işe yaramaz. Yani virüslerin neden olduğu hastalıklarda etkisizdir. Antibiyotikler, bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde kullanılır.

Gereksiz verilen antibiyotikler, çocukların bağırsak florasını kötü etkilemekle kalmaz, antibiyotik direnci de geliştirir. Bu durumda gerçekten ihtiyacımız olduğunda kullandığımız antibiyotiklerin de yeterli etki göstermemesine hata hiç işe yaramamasına sebep olabilir. Bu nedenle doktorunuz önermeden kesinlikle antibiyotik kullanmayın. Doktorunuz gerekli gördüğünde antibiyotik tedavisi uygulayacaktır.

İhtiyaç olmayan vitamin takviyesi karaciğer ve böbreklere zarar veriyor

Doktora danışmadan yapılacak vitamin ve omega takviyesi de fayda yerine zarar verebiliyor. Vitaminler ve omega; sağlıklı bir metabolizma ve bağışıklık sistemi için çok önemli. Ancak her çocuğun vitamin ihtiyacı farklıdır. İhtiyacı olmayan vitamin takviyesini çocuğa vermek uzun dönemde karaciğer ve böbrekler başta olmak üzere ciddi sıkıntılara yol açabilir. Bu nedenle uzmana danışmadan ve gerekli tetkikleri yaptırmadan gelişigüzel vitamin takviyesi yapmamak gerekir.

Çocukların günlük beslenmesini, taze meyve, sebze, balık, fındık, ceviz ve badem gibi besin değeri yüksek gıdalarla zenginleştirdiğinizde, yeterli süre uyumasını ve spor yapmasını sağladığınızda bağışıklığını da güçlendirmiş oluyorsunuz ve ek bir takviyeye ihtiyacı olmuyor.

Kalın giydirmek, hep sıcak tutmak hastalıktan korumaz

Toplumda doğru sanılan yanlışlardan biri de, çocukları kalın giydirmek, evin ısısını yüksek tutmak hatta çocuklarını dışarı çıkarmazlarsa hasta olmayacaklarını düşünmek!

Çocuklar üşüdükleri için hasta olmuyor. Enfeksiyona neden olan mikroplar, hava soğuk diye kalabalık alanlarda daha çok vakit geçirdiğimiz için daha kolay bulaşıyor ve hastalık yapıyor. Çocukları kalın giydirdiğimizde terleme de arttığından, dış ortama çıktıklarında daha çok üşüyor ve kolay hastalanıyorlar. Çocukların açık havaya çıkarılması ve temiz hava almalarının sağlanması kış aylarında da önemli ve gerekli… 

Ateşini hemen düşürmeye çalışmayın

Ateşli havale özellikle ilk 5 yaşta görülür ve kalıtımın rolü büyüktür. Ailede benzer öykü varsa bu ihtimal çocuğun ateşinin 37 veya 40 derece olmasıyla değişmez. Ateş aslında bağışıklık sistemimizin iyi çalıştığının bir göstergesidir. Mikroplarla savaşta ve onlardan kurtulmada da önemli bir silahtır. Bu nedenle ateş; çocuğu rahatsız ettiğinde, çok yükseldiğinde ve ilk alınacak önlemlerle (üzerini inceltmek, ortamı serinletmek, ılık su ile duş, bol sıvı vermek gibi) düşürülemiyorsa ilaç verilmelidir.

Hastalanmasın diye okula geç başlatmak çözüm değil!

Okul, çocukların eğitim ve öğretimi kadar; sosyalleşmeleri, enerjilerini atmaları ve bağışıklık sistemlerinin gelişmesi için de önemli. Kapalı ve kalabalık ortamlar nedeniyle çocukların okula ne kadar geç başlarsa o kadar az hastalanacağı şeklindeki düşünce ne yazık ki doğru değil… Çocuk bu mikroplarla er ya da geç karşılaşacak ve onlarla karşılaştıkça bağışıklık sistemleri bu mikropları tanıyıp savaşarak güçlenecek. 

Öksürüğünü, burun akıntısını hemen durdurmalıyım!

Ateş, öksürük ve burun akıntısı hastalık değil, bağışıklık sistemimizin mikroplarla karşılaştığında başlattığı savaşın artıkları ve bu artıkları vücuttan atma yollarıdır. Aynı ateş gibi, öksürüğe de çocuğun uyku kalitesini, günlük aktivitesini bozacak kadar şiddetli olduğunda müdahale edilmelidir. Ancak öksürük şurubu ya da soğuk algınlığı ilacı vermeden önce mutlaka bir çocuk hekimine danışmak gerekir çünkü bazı öksürükler zatürre, bronşiolit gibi ciddi akciğer hastalıklarının habercisi olabilir. Unutmayalım ki, bir şurupla bu öksürüğün kesilmeye çalışılması, ciddi bir enfeksiyonun geç teşhis edilmesine ve bu nedenle tedavide geç kalınmasına sebep olabilir.