Çocuklarda Dikkat Dağınıklığı Problemi Neden Oluyor?

Okulların başlamasıyla birlikte ailelerden, “Bu çocukta dikkat dağınıklığı var” benzeri cümleleri daha sık duyarız. Ders dinleme, ödev yapma, kitaba odaklanma gibi aktivitelerden çabuk sıkılan ya da masasında başka şeylerle ilgilenen çocuklar, ailelerin dikkatini çeker. Dikkat dağınıklığının çevresel ve genetik nedenleri olabileceğini belirten Avrasya Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ersin Sarı konuyla ilgili şu bilgileri veriyor.

Çocuğunuzu gözlemleyin

• Ayrıntıları fark edemiyor, ödevlerinde ve yaptığı etkinliklerde basit hatalar yapıyorsa,
• İletişim halindeyken, konuşurken, sizi dinlemekte güçlük çekiyorsa,
• Basit işleri yapmakta güçlük çekiyorsa,
• Zihnini yoracak işlemler yapmaktan kaçınıyorsa,
• Eşyalarını düzenli olarak kaybediyorsa,
• Unutkanlıkları fazlalaşmışsa,
• Yapması gereken işe başlamakta zorlanıyorsa,
• Çok çabuk sıkılıyor ve başladığı işi yarım bırakıyorsa, dikkat eksikliğinden söz edilebilir.

Dikkat dağınıklığını neden ortaya çıkar?

• En temel sebeplerinden bir tanesi genetik durumlardır. Anne ya da babada dikkat eksikliği varsa, çocukta olma ihtimali de yüksektir.
• Doğum esnasında beynin dopamin sistemindeki bazı işlevlerin bozukluğu durumlarında da ortaya çıkabilir.
• Doğum sırasında beynin bir bölümünde meydana gelen (kanama, oksijensizlik…) çok küçük bir zarar bile bazı fonksiyonların yanlış işlemesine ve dikkat eksikliğine neden olabilir.
• Geçirilmiş olan enfeksiyonlar, beyin civarında oluşan tümörler de yine dikkat eksikliğini beraberinde getirebilir.
• Bazı psikolojik sorunlar da, yapılan iş üzerine dikkatin verilmesine engel olabilir.
• Elektronik cihazlar ile (telefon, bilgisayar, tablet…) çok fazla vakit geçiriyorsa dikkat eksikliği sık olur.

Dikkatini toplaması için nasıl destek olunabilir?

• Tablet, telefon, bilgisayar gibi elektronik eşyalar ile geçireceği zamana sınırlama getirmek,
• Yaptığı herhangi bir işi bitirmesi ve sonuca varması için onu yüreklendirmek,
• Dikkatini canlı tutacak aktiviteler yaptırmak,
• Sağlıklı ve dengeli beslendiğinden emin olmak,
• Düzenli uyku alışkanlığı edindirmek,
• Spor veya fiziksel aktivitelere yönlendirmek.

Dikkat eksikliğinin tedavisi var mı?

Dikkat eksikliği tedavi edilirken önem verilmesi gereken bazı noktalar vardır. Tedavi yöntemi belirlenirken; yaş, cinsiyet ve hastalığın derecesi önem arz eder. Bununla beraber, hiperaktivite ile beraber bulunan dikkat dağınıklıkları için daha farklı yöntemler uygulanabilir.

Tedavi yöntemlerinden biri ilaç tedavisidir. Kısa, orta ve uzun dönem olmak üzere, üç kategoride ilaç tedavisi uygulanabilir. Daha net bir teşhis için, hastanın doktorla birkaç kez görüşmesi gerekebilir.

Çocuklar için ilaçla tedavi daha farklı uygulanır. Bazı ilaçlar üç yaşından büyük, bazı ilaçlarsa altı yaşından büyük çocuklar için daha uygundur. İlaçların kullanımıyla beraber çocuklardaki hiperaktivite sorununun da ortadan kalktığı söylenebilir. İlaçların ciddi bir yan etkisi olduğu görülmemiştir. Nadir de olsa bazı durumlarda kilo kaybı, baş ağrısı ve gerginlik gibi durumlar yaşanabilir.

Bununla beraber dikkat eksikliği başka nedenlere de bağlı olabilir. Bu nedenler özenle araştırılmalı ve gerekenler yapılmalıdır. Ebeveynler, çocukta farklı sebeplerden kaynaklanan sorunların dikkat eksikliği olduğunu düşünebilir. Bu sebeplerle yanlış teşhis ve çocukta gereksiz yere ilaç kullanılması söz konusu olabilir. Çocuğun psikolojisi, davranışları ve nedenleri iyice araştırılmalı ve sorunun asıl sebebi tespit etmek gereklidir.