Yabancı Dil Eğitimi

Yabancı dil eğitimine ne zaman başlamak en doğrusu? Bebeklik sürecinden itibaren nasıl bir yol izlemeli? Çocuğunuzun iki dili aynı anda öğrenmesi için günlük rutininiz nasıl olmalı? Öğrenim sürecinde genetik faktörler ne kadar önemli? Geç konuşan bir bebekse yabancı dil eğitimi tehlike arz eder mi? Tüm sorularımızın cevaplarını İngilizce Öğretim Uzmanı Doğuş Aydın’dan aldık.

Bebeğin 2 yaşından sonraki sürecinde ikinci dil ediniminin başlatılması gerekir.

Dil eğitimi kaç yaşında başlar? 

Bu sorulardan en önemlisi, bebek ve çocuklarda dil eğitiminin kaç yaşında başlaması gerektiğidir. Yeni doğan bebeklerde iki dillilik çok tartışılan bir konu ama özellikle tavsiyelerimi anne-baba ve aile bireylerindeki zeka tipine göre belirlemeyi tercih ettim. Genetik faktörler dikkate alındığında eğer bebek analitik zekası yüksek olup, dilsel zekası düşük ise iki dillilik özellikle 2 yaşına kadar tehlikeli olabilir. Bu yaşlardaki dilsel üretim faaliyetleri işitsel ve/veya dilsel zekası yüksek olan bebeklere oranla daha düşük olacağı ve zaten kendi ana dilini bile normale göre geç konuşabileceği için iki dil tehlike arz eder. Ancak işitsel ve dilsel zekası yüksek olan bir bebekse anne ve baba olarak ikinci diliniz ana dil seviyesindeyse tek kişi tek dil üstünden gidilebilir.   

Peki, diyelim ki bebeğimizin zeka tipini anlama imkanımız yok. Bu durumda ne yapacağız?

 Bu durumda uygulanacak hareket tarzı, yüksek ihtimaller üzerinden gitmeli. Örneğin, anne veya baba veya her ikisi, doktorluk, mühendislik gibi sayısal zeka gerektiren meslekler icra ediyorsa bebek, dilsel gelişim açısından dil edinimine erken başlamamak durumunda. Aynı şekilde anne-babanın misal fizik dersini kimya dersinden çok sevmesi de bebeğin dil edinimi için risk… Bundan başka anne ve babanın bebeklik geçmişi de önem arz ediyor. Bunları da anneanne-babaanneden çok rahat alabiliriz zaten. Özellikle anne babanın bebekken kaç yaşında konuşmaya başladığı çok önemli. Bu süreçte pedagog eşliğinde ilerlemekte fayda var.
Bebeğin 2 yaşından sonraki sürecinde ise ikinci dil ediniminin başlatılması gerekir. Bilerek “edinim” ifadesini kullanıyorum, zira her İngilizce bilenin bu yaşta bir çocuğa neyin nereye geldiğinin nedenlerini anlatarak (fiiller, zamanlar, kipler vesaire) İngilizce öğretmeye çalışması tam bir faciadır. Tam tersine, tamamen içgüdüsel ve doğal yöntemlerin ufak yaştaki çocuklara uygulanan eğitim sistemi uygulanmalıdır. Her şeyden önce çocuk, İngilizce Öğretmenliği pedagojik formasyonu olmayan ve hatta bu konuda tecrübesi olmayan bir insana asla emanet edilmemelidir.

Çocukta dilsel zeka nasıl geliştirilir?

 “Çocuğun dilsel zekasını geliştirme” denince ailelerin çocuk zihnini bir gramer kitabı veya sözlük gibi algılamaması gerekiyor. Zira bu şekilde çocuğunuza iyilik değil kötülük yapmış olursunuz. Çocuğunuza hiçbir şekilde Türkçeleştirmeden İngilizce bir şeyler dinletin veya izletin. Evdeki basit nesneleri göstererek İngilizcelerini söyleyin. Aynı bir bebek mantığı gibi önce kelimeleri söyleyebileceğini sonrasında cümleleri söyleyebileceğini unutmayın. Ayrıca onunla İngilizce konuşun, İngilizce oyunlar oynayın. Ama sakın İngilizceden Türkçeye çevirmeyin!

İkinci bir dil çocuğa ne gibi avantajlar sağlar?

Her şeyden önce ikinci dil, çocuğun kendine güvenini artırır. Sosyolojik olarak kendini ispat etmesini sağlar.
Yapılan araştırmalara göre iki dillilik beyin gelişimine yol açar. Problem çözme, gözlemleme, aynı anda iki iş yapabilme yeteneği sağlar.
Beyindeki sinapsların yoğun çalıştığı çocukluk döneminde her iki lobun da gelişmesine yol açar.
İkinci bir dil öğrenmenin, günümüzün en büyük sorunlarından dikkat dağınıklığına karşı olumlu etkileri saptanmıştır.
İki dil bilmenin, devam eden araştırmalarda geçici hafızaya da ciddi katkılarının olduğu bulgularına varılmıştır.