Çocuklarda Cinsel Gelişim Aşamaları

BÜMED MEÇ Okulları Psikolojik Danışmanı ve Rehber Öğretmeni  Uzm. Psk. Selda Ör, çocuklarda cinsel gelişimin önemini şöyle anlatıyor: “Çocuğun ilk cinsel duyguları yıkanma ve altının değiştirilmesi esnasında ortaya çıkmaya başlar. Erkek  çocukları  8.  ay,  kız  çocukları  ise  10-12.  ay  itibariyle  genital  organlarını  keşfederler.  Kimi zaman tesadüfi dokunuşlarla başlayan haz duygusunun keşfedilmesiyle davranışı tekrarlarlar”.

Yaş Gruplarına Göre Çocukların Cinsel Gelişimi Nasıl Olur? 

2–3 yaşındaki çocuklar

•İki farklı cinsiyetin olduğunu ve kendi cinsiyetini kavramaya başlarlar. Banyoda, tuvalette, giyinirken ya da soyunurken başkalarını izleme davranışı gözlenebilir.

3–4 yaşındaki çocuklar

• Kız ve erkek bedenindeki farklılıkları öğrenmeye çalışır.
• Doğumla ilgili sorular başlayabilir.
• Başka insanları çıplakken görmeye çalışır. Banyo ve tuvaletteki durumlarına aşırı ilgili olabilir.

5–6 yaşındaki çocuklar

• Vücudun özel bölümleriyle ilgili kelimeleri kullanabilirler.
• Birbirlerinin bedenlerini inceleme, birbirlerine dokunma ve öpme isteği görülebilir.
• Sosyalleşmenin artmasıyla birlikte aşık olma, evlenme gibi kavramlardan bahsedilebilir.
• Karşı cinse özgü davranışlar sergileyebilir (uzun sürmediği takdirde endişelenmeye gerek yoktur).
• Özel alanlar netleşmeye başlar, bu nedenle banyo yaparken, giyinirken ya da soyunurken utanma davranışı gözlenir.

Çocuklara Cinsel Eğitim Ne Zaman Verilmelidir?

Okul öncesi dönemde cinsel eğitim, çocuğun kendi fiziksel özelliklerini, karşı cins ile olan farklılıklarını, bedensel sınırları, özel bölgeleri (kızlar için vulva, vajina; erkekler için penis terimleri ile), iyi ve kötü dokunuşları öğretmeyi içeriyor. Bunları öğretmek için en uygun zaman, çocuktan cinsellikle ilgili soruların gelmeye başladığı zamandır. Çocuğun soru sormaması merak etmediği anlamına gelmez. 4-5 yaşına gelen bir çocuk cinsellikle ilgili hiç soru sormuyorsa, konuşmak için uygun fırsatlar yaratılmalıdır. Cinsel eğitimde en önemli şey, çocuğun yaşına uygun bilgiler vermek ve gerçek dışı ifadelerden kaçınmaktır. Çocuğa bedeninin kendisine ait olduğu ve bedeniyle ilgili konularda kendisinin karar verebileceği küçük yaşlardan itibaren hissettirilmelidir. En önemli konulardan biri ise; çocuklara cinsel istismardan korunmayı öğretmektir. Çocuğu cinsel istismardan korumanın ilk yolu, anne babanın kendi bedenlerinin özel olduğunu çocuğa davranışları (çocukla çıplak şekilde banyo yapmayarak, çocuğu dudaktan öpmeyerek vb.) ile göstermesidir. Vücudun özel bölgeleri gerçek isimleri ile çocuğa açıklanmalıdır. Bu özel bölgelere anne-baba, doktor ve öğretmeninden (okul öncesinde) başkasının dokunmaması, görmemesi gerektiği çocuğa anlatılmalıdır.
Biri çocuğa hoşlanmadığı tarzda dokunduğunda/öptüğünde “Hayır, istemiyorum.”  demesi, durumu güvendiği bir yetişkinle (anne/baba/öğretmen) paylaşması gerektiği mutlaka söylenmelidir. Öpülmekten hoşlanmayan bir çocuğu öpmek de, bir yetişkini öpmesi için ısrar etmek de çocuğun mahremiyetini ihlal etmektir. Bedeninin özel olduğunu ve bedeni ile ilgili tüm kararları sadece kendisinin verebileceğini ancak özel alanına saygı duyarak kazandırabiliriz.