Çocuğun Kişilik Gelişimini Neler Etkiler? (1)

Anne baba olarak, en önemli görevimiz çocuğumuzu yetiştirmek. Elbette istekler aynı ancak gidiş yolları farklı. Kendiyle barışık, mutlu, duygularını ifade edebilen ve iletişim kurmaktan kaçınmayan, özgüven sahibi bir birey olmanın yolu çocukluktan başlıyor. Çocukların dünyayı tanıma ve var olma yolculuklarında en önemli yol göstericileri olan ebeveynlere, Kişisel Gelişim Uzmanı Dr. Turhan Güldaş’ın önemli bir uyarısı var: Çocuğun kopyalayacağı bireyler biziz. İyi bir çocuk yetiştirmek istiyorsak önce kendimizi yetiştirmemiz lazım. 

Çocuklarda kişisel gelişim deyince ne anlamalıyız?

Toplumsal sağlık için sağlıklı bireyler şart. İyi yetişmiş bireylerin temeli ise çocuklukta yatıyor. Bu nedenle çocuklarda kişisel gelişime önem vermek gerekiyor. Çocuklarda kişisel gelişim şu anlama gelmektedir; kendini her zaman geliştirebilen, öğrenmeye açık, özgüvenli, sorumluluk sahibi, kendi kararlarını sağlıklı bir şekilde verebilen, sağlıklı iletişim kurabilme yeteneğine sahip, yetenekleri doğrultusunda ilerleyebilen ve hedeflerine doğru başarılı adımlar atabilen çocuklar yetiştirebilmek. Bu süreçte de en büyük görev anne ve babalara düşmektedir.

Çocuklarda kişisel gelişimin başlangıcı, hamilelik sürecine kadar uzanıyor. Anne karnında stressiz ve huzur dolu, kavgasız bir atmosferde büyüyen çocuğun gelişiminin ilk evresi de doğru planlanmış olur. Ayrıca bu dönemde müzik de özellikle klasik müzik büyük bir önem taşır. Hamilelik döneminin yaklaşık son 10 haftasında klasik müzik dinletmek, çocukların beyin gelişimlerinde olumlu etki yapmaktadır. Hamilelikten 0-5 yaş dönemini de kapsayan süreçte bu şekilde büyüyen çocukların yaratıcılıkları artar. Yaratıcı ve hayal kurabilen çocuklar; hedeflerini daha iyi kurgulayıp doğru adımlar atabilir, daha hızlı ve sağlıklı karar verme yeteneğine sahip olabilirler.

Anne baba önce kendini geliştirmeli

İyi yetişmiş bir çocuğun ilk temellerini anne baba atar. Çocuğunu kaliteli yetiştirmek isteyen anne babalar öncelikle kendilerini geliştirmeleri gerektiğini bilmeliler. Çocuk boş bir sayfa gibidir, siz ne yazarsanız sonra onu okursunuz. Yani çocuğunuzun kötü alışkanlıklarının, kelimelerinin, eğilimlerinin ilk sebebi anne babalardır. Bu nedenle çocuk yapmaya karar vermeden, çocuk büyütmek bir proje olarak görülmelidir ve bu sürece anne baba adaylarının her açıdan kendilerini hazırlaması gerekir.
    
Hamilelik sürecinde başlayan çocuklarda kişisel gelişim evreleri, çocuğun her yaş döneminde devam eder. Ancak en önemli dönem, çocuğun kişisel gelişiminde altın çağ; 0-5 yaş arası dönemdir. Çünkü bu dönemde çocuğun beyin gelişimi tamamlanır, kişiliği şekillenir, öğrenme sürecine geçer. Bu dönemde çocuğu yetiştirirken ebeveynlerin dikkat etmesi gereken iki nokta vardır; sevgi ve saygı. Çocuk gelişiminin en önemli noktası sevgidir. Ona sevginizi gösterin. Şımartmaktan korkarak sevginizi esirgemeyin. Şımartmak başka bir şey, sevmek başka bir şeydir. Tabii ki her şeyin bir sınırı olmalı, disiplin ve otorite olacak ancak sevginizin karşılıksız olduğunu öğrenmeli. İleride çevresinden sevgi dilenen bireyler olmasını istemiyorsak önce sevgiyi anne-baba olarak bizden almalı. Koyduğunuz sınırları anlattığınız, onun iyiliği için sınırlar koyduğunuzu belirttiğiniz zaman, sizi dinleyecek ve güvenecektir. Sevginizi her an hissedecektir.

Diğer bir konu ise saygı duymaktır, çocuğunuza saygı duyun yani onu bir birey olarak kabul edin. Çocuğunuza gardiyanlık yapmayın, ona rehberlik yapın. Siz onun gelişimini tamamlaması için yanındaki bir rehber gibisiniz. Yol gösterin, örnek olun, doğruyu yanlışı, haklıyı haksızı anlatın. Özgüven sahibi olmasını sağlayın. Onun farkında olun ve iletişim kurun. Monolog değil diyalog halinde olun. Kısacası saygı duyun. Saygı duyun ki, kendini o evin bir parçası olarak kabul etsin, bu evde beni seviyorlar desin, bu ev için ben lazım bir bireyim desin.

5 yaşına kadar ve sonrasındaki okul döneminde yani 5-18 yaş arasındaki okul çağındaki çocuklarda özgüven anahtar kelimedir. Özgüveni olan çocuk, gelecekte de başarılı olacak, sağlam adımlar atacaktır. Özgüveni yerinde çocuk yetiştirin ki; duygu ve düşüncelerini doğru ifade edebilsin, sosyalleşebilsin, çalışarak başarabileceğine, kendine inansın, güvensin, sorumluluk sahibi olabilsin, kendi ayakları üzerinde durabilsin. Çocuğunuzun özgüven sahibi olmasını sağlamak için, yapmasını sağlayın. Yapıp başardığını bilmeli, kendi kendine yaptığını görerek özgüveni yerine gelmeli. Kendi kendine yemek yemeli, tabağını mutfağa götürmeli, odasını toplamalı, daha ileri yaşlarda bir enstrüman çalmalı, veya tiyatro oyunu, piyes, dans gösterisi vb. etkinliklerde sahne almalı, daha ileriki yaşlarda da o evin bir bireyi olduğunu, başardığını bilmeli.