Göbek Kordonu, Bebeğinizin Hayat Bağıdır

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı İmre İnce; göbek kordonunun düştüğü ilk gün ve sonraki gün 1–2 damla kan görülebileceğini ve bunun normal bir durum olduğunu, ancak kanama miktarı fazla olursa mutlaka doktora başvurulmasının gerektiğini vurgulayarak konuyla ilgili bizleri bilgilendirdi.

Kordon etrafında kızarıklık, şişlik, aşırı kanama,

iltihaplı ve kokulu akıntı, hassaslaşma ve

ateş gözlenirse mutlaka doktorunuzu arayın.

Göbek Bağının Yapısı ve Duruşu

Hamileliğinizin başlangıcında rahim içinde oluşan bebeğinizin bazı uzantıları annenin kan damarları ile bağlantı kurabilmek için rahim duvarına doğru ilerler. Burada plasenta (eş) ile göbek kordonu oluşmaya başlar. Göbek kordonu, bebeğinizin hayat bağıdır. Plasenta aracılığı ile kan yoluyla bebeğe oksijen, besin ve bazı bağışıklık maddeleri taşınır. Yine karbondioksit bu yolla anneye geçer ve vücuttan atılır. DOĞUMLA BERABER BEBEK İÇİN BAZI ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER OLUR. Akciğerlere hava girmesi ile birlikte daha önce göbek kordonuna giden kan akışı bir anda akciğerlere yönelir. Böylece bebek annenin fizyolojik bir parçası olmaktan çıkar. Bağımsız bir canlı olarak nefes almaya başlar. BU ANDAN İTİBAREN GÖBEK KORDONUNUN GÖREVİ BİTMİŞTİR. Doktorunuz tarafından, göbeğin yaklaşık 2,5 cm üstünden kesilir ve klampe edilir. Bu işlem esnasında bebeğiniz ağrı duymaz. Çünkü bu bölgede sinir yoktur.

Göbek Bakımı Nasıl Yapılır?

Göbek bakımında en önemli nokta; bu bölgeyi temiz ve kuru tutmaktır. Yeni kesilen bir göbek kordonu ilk birkaç gün boyunca jel görünümünde veya şişmiş görünebilir. Birkaç gün içinde kurumaya, büzülmeye ve siyahlaşmaya başlayacaktır. Göbek kordonu ortalama 1–4 hafta arasında düşecektir. Açık bir yara anlamına gelen göbek kordonu kalıntısını tamamen üstü kapanıp kuruyuncaya kadar takip etmek gereklidir.

Doğum anında göbek kesilince biz doktorlar ilk göbek bakımını batticon solüsyon ile yapmaktayız. Daha sonra ise %70 alkol ile göbek bakımına devam edilir. Hastane çıkışında biz çocuk doktorları anneye bu temizlik ve bakım yöntemini ayrıntılı olarak tarif ederiz.

Temizlik yapılırken (yani göbek bakımı) ellerin temizliğine çok dikkat edilmelidir. Pamuk yerine steril gazlı bez kullanılmalıdır. Göbek yumuşak hareketlerle silinmelidir. Bölgenin ıslak ve nemli kalmaması gerekmektedir. Aileye bebeğin banyo yapmasında bir sakınca olmadığı ancak banyo sonrası kurulama ve bakım işleminin önemi anlatılmalıdır.

Kordonun düştüğü ilk gün ve sonraki gün 1–2 damla kan görülebilir. Bu normal bir durumdur. Ancak kanama miktarı fazla olursa mutlaka doktorunuzu arayın.

Kordon etrafında kızarıklık, şişlik, aşırı kanama, iltihaplı ve kokulu akıntı, hassaslaşma ve ateş gözlenirse mutlaka doktorunuzu arayın.

Göbek Kordonu Anomalileri

Göbek kordonunun tıbbi adı Umbilical cort ’dur. Kordon içerisinde 2 umbilical arter ve 1 umbilical ven olmak üzere toplam 3 damar vardır. Bu damarlar Wharton jeli adı verilen jöle kıvamında bir madde tarafından çevrilmiştir. Bu telin görevi yastık vazifesi görmektir. Bu jel göbek kordonunun kıvrılmasını önler. Bu özel yapı sayesinde, göbek kordonundan tam bir düğüm oluşsa bile kordon tam anlamıyla sıkışmaz ve bebeğin beslenmesi bozulmaz. Kolondaki iki arter bebeğin dolaşımındaki karbondioksit ve atıkları plasentaya taşırken, 1 tane olan ven plasentadan bebeğe oksijen ve besin maddeleri taşır. Kordonun uzunluğu kişiden kişiye değişkendir. Çok nadir, “achordia” denilen durumda kordon bulunmaz.

Anomaliler

Tek Umbilical Arter

Tek bebeklerin %1’inde, ikizlerin %5’inde gözlenir. Tek arteri olan bebeklerde anomali riski yüksektir. Tek umbilical arterli çocuklarda doğum sonrası ölüm oranı %7–10’dur. Tek umbilical arterli çocukların %30’unda trizomi13, trizomi18 veya triploidi gibi genetik bozukluklar vardır.

Kordona bağlı komplikasyonlar

Göbek kordonunda meydana gelen problemlere bağlı olarak hamilelik sırasında ya da doğumda bazı komplikasyonlar meydana gelebilir. Temel olarak bu komplikasyonlar 4 tanedir ve kordon kazası olarak adlandırılırlar.

• Boyunda kordon dolanması: Halk arasında en iyi bilinen komplikasyonlardan birisidir. Yaklaşık her 4-5 doğumdan birinde bebeğin boynunda bir kere kordon dolandığı görülür. Çoğu zaman sorun yaratmamakla beraber bazı durumlarda bebek için riskli olabilir.
• Kordon sıkışması: Özellikle doğum sırasında kordonun baskı altında kalmasına bağlı olarak bebeğe giden kan ve oksijen miktarında azalma olur. Bebeğin bu duruma ilk tepkisi kalp atım hızındaki azalmadır. Çoğu zaman sorun yaratmamakla birlikte acil sezaryen gerekli olabilir.
• Kordonda gerçek düğüm olması: Nadir görülen bir durumdur. Genelde sorun yaratmaz ve bebek doğduktan sonra fark edilir. Nadiren bebeği tehlikeye atabilir.
• Kordon sarkması: Su kesesi açıldığında göbek kordonunun rahim ağzından dışarıya sarkmasıdır. Kadın doğumdaki en acil durumlardan birisidir ve acil sezaryen gerektirir. Fark edilmediğinde bebeğin kaybedilmesi kaçınılmazdır.