9 Ay 10 gün Değişim

Acaba ne zaman tekme atacak, cinsiyetini ne zaman öğreneceğim, dördüncü ayda bedenimde ne gibi değişiklikler olacak, altıncı ayda bebeğim karnımda nasıl bir şekle bürünecek?  Bu ve benzeri sorularınızı uzmanımıza sorduk. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Ebru Dikensoy bizlere dokuz ay on gün boyunca hem kendinizde hem de bebeğinizde ne gibi değişimlerin ve gelişimlerin olabileceğini anlatıyor…

1. Ay Gebelik oluştuktan sonra ilk adet rötarı olana kadar olan sürede göğüslerde aşırı hassasiyet ve büyüme yaşanabiliyor

İlk ay henüz anne adaylarının hamile olduklarından haberi olmadıkları dönemdir. Bu dönem yumurtlama anından beklenen adet gecikmesi gereken güne kadar geçen süreyi kapsıyor. Gebelik oluştuktan sonra ilk adet rötarı olana kadar olan sürede göğüslerde aşırı hassasiyet ve büyüme, kokulara hassasiyet ve lekelenme gibi belirtiler yaşanabiliyor. Bu belirtiler de gebeliğin ilk işaretleri olarak karşımıza çıkıyor.  Gebeliğin en önemli bulgusu ise kuşkusuz regl döneminin gecikmesi. Bu durumda mutlaka bir Kadın Doğum Uzmanı'na başvurarak kanda beta-HCG hormonuna bakılması gerekiyor. Beta HCG değerinin gebelik değerlerinde olması durumunda anne adayı için rutin takip programı başlamalıdır. Bu dönem bir diyete veya egzersize başlamak için uygun değildir.                                                                                                                                                                            
2. Ay Bu aydan itibaren kilo kontrolünü sakın kaybetmeyin

Gebeliğinizin ikinci ayına, doğum zamanınızı hesaplamakla başlayabilirsiniz. Genellikle 40 hafta olarak kabul edilen  gebelik süresi, bazen 38 bazen de 42 haftada sonlanabiliyor. Bu nedenle son adetinizin ilk gününe 280 gün ekleyerek, doğum yapacağınız günü yaklaşık olarak bulabilirsiniz. Bu aydan itibaren kilo kontrolünü sakın kaybetmeyin.
Gebeliğin ilk üç ayında kilo almayabilir veya sadece yarım kilo alabilirsiniz. Kesinlikle ekstra kaloriye ihtiyacınız olmadığını unutmayın. 2,5 santim uzunluğunda ve 10 gram olan fetus bu dönemde bir çilek büyüklüğündedir
Bu dönemde bebeğinizin el ve ayak parmakları, dizleri ve dirsekleri gelişmeye başlıyor, bacakları uzamaya, kolları gelişmeye ve elleri bilekten esnek hal alıyor. Kemikleri sertleşiyor, kıkırdak dokuları oluşuyor. Yüz özellikleri daha belirginleşiyor. Gözleri, göz kapakları ve burun delikleri şekilleniyor. Embriyo  bu ayın sonlarına doğru fetus adını alıyor. Fetus  sürekli yer değiştiriyor, hareket ediyor. Ancak siz henüz bu hareketleri hissetmezsiniz.  2,5 santim uzunluğunda ve 10 gram olan fetus bu dönemde bir çilek büyüklüğündedir. Vücudunun üçte birini başı oluşturur.

3. Ay Down sendromu taraması açısından bir gebenin görülmesi gereken en önemli haftaları kapsıyor

Beta -HCG hormonunun yükselmesi ile birlikte 10. haftada bulantı ve kusmalar en şiddetli hale geliyor. 10. gebelik haftasından itibaren bu hormon azalmaya başlıyor ve bulantı kusmalar azalıyor. Bu ay Down Sendromu taraması açısından bir gebenin görülmesi gereken en önemli haftaları kapsıyor. 11. gebelik haftasında ultrasonografi de bebeğin ense kalınlığı, burun kemiği ve karaciğere giden kan akımına bakılıyor. Anneden alınan kan örneğinde free beta HCG ve PAPP-A  hormonları hesaplanıyor ve ikili testte Down Sendromu riski belirleniyor. Ayrıca anneden alınan kanda bebeğe ait DNA elde edilerek Down Sendromu taraması da bu haftalarda yapılabiliyor.
    
4. Ay  İnsan şeklini alan bebek anne karnında çok hareketlidir

Gebeliğin 4. ayı 12 ile 16. haftalar arasıdır. Gebeliğin 4. ayında ultrason ile bakıldığında anne karnındaki bebeğin vücudu daha belirgin hale geliyor. Parmakları dahi sayılabiliyor. Bu dönemde insan şeklini alan bebek anne karnında çok hareketlidir. Önceki aylarda bebeğin başı ile boyu aşağı yukarı aynı boydayken gebeliğin 4. ayında gövde biraz daha uzuyor. Kollar ve bacaklarda uzamış oluyor. Bu ayda bebeğin omurgası da tam olarak son şeklini almış vaziyettedir.
Hamileliği adapte olmuş oluyor
Anne adayı bu ayda kendini daha rahat hissediyor. Hamileliği adapte olmuş oluyor. Bu dönemde anne adaylarının süt- süt ürünleri ve Omega 3 kaynaklarını bol bol tüketmesi gerekiyor.

5. ve 6. Ay Attığı tekmeler rahat bir şekilde hissediliyor

Altıncı ayda bebek 30 santim uzunluğunda, 600 gram ağırlığındadır. Bu ayda bebek annenin kalbinin sesini duyuyor ve bundan etkileniyor. Ayrıca dışarıdaki sesleri de duyuyor. Organları tamamen oluşan bebeğin kasları büyüyüp kuvvetlendiği için artık hareketleri, attığı tekmeler rahat bir şekilde hissediliyor.
Bu haftalarda annenin kan basıncı normalden düşüktür
Anne, bebeğin hareketlerini günde yaklaşık 10 kez hissetmelidir. Hissetmiyorsa bir sorun olduğu düşünülebilir. Bu haftalarda annenin kan basıncı normalden düşüktür. Bebeğe kan gönderebilmek için annenin kan yapımı çoğalıyor. Kan üretimi ile birlikte annenin demir ihtiyacı artıyor. Kan miktarının artışına bağlı olarak diş eti, burun eti gibi kanamalar görülebiliyor. Annenin kasıklarında ve karnında hafif kasılmalar olabiliyor. Göğüs kafesi sıkıştığı için solunum zorluğu çekebiliyor. Memelerde yavaş yavaş süt birikmeye başladığından süt gelmeye başlıyor.

6. Ay Ellerini vücudunun farklı bölgelerini fark etmek için kullanabiliyor

Bebeğiniz bu dönemde de gelişmeye devam ediyor. Özellikle elleri büyüyor, tırnakları gelişiyor ve yumruk yapabiliyor. Ellerini vücudunun farklı bölgelerini fark etmek için kullanabiliyor. Kaşı ve kirpikleri oluşmaya başlıyor, saçları uzuyor ve sıklaşıyor. Bebek hala kırmızı görünümde oluyor. Ama her geçen gün yağ dokusu artıyor. Bebek doğuma kadar kilo almaya devam ediyor. Yavaş yavaş el ve ayak izleri oluşmaya başlıyor. 26. haftada bebeğin kilosu 500 gr ile 1 kg arasında. 27. haftada bebek, doğacak bebeğin minyatür halidir. Küçük, ince ve daha kırmızıdır. Akciğerleri, bağışıklık sistemi ve karaciğerleri henüz tam gelişmemiştir. Bebek 28. haftada gözlerini açıp kapamaya başlıyor ve bu dönemde düzenli bir şekilde uyuyor, uyanıyor. Yalnız bu yetişkin veya yeni doğmuş bir bebek şeklinde değil. 20-30 dakika uyuma ve tekrar uyanma şeklinde.
28. haftanın bitiminde bebeğin boyu yaklaşık 24 cm, ağırlığı yaklaşık 1 kilodur Anne çocuğun hareketlerini özellikle bu dönemin sonunda iyice fark ediyor. Özellikle otururken ve yatarken daha rahat hissediyor. 28. haftanın bitiminde bebeğin boyu yaklaşık 24 cm, ağırlığı yaklaşık 1 kilodur.

7. ayda yapılacak önemli testler vardır           
* Glikoz tolerans testi annede gebelikte oluşabilecek diyabet hastalığını göstermek için uygulanıyor. Bu test 24-28 haftalar arasında uygulanıyor.
* Yine bu dönemde önemli bir test  kan uyuşmazlığı testi (IDC)'dir. Eğer anne Rh(-) baba Rh(+) ise bu test uygulanıyor ve annede bu ayın sonuna doğru Rh antikoruna bakılıyor. Eğer anne henüz antikor üretmemişse anneye Rh immünglobülün enjeksiyonu (kan uyuşmazlığı iğnesi) yapılıyor.

8. Ay Bebeğin başı aşağıya doğru ilerledikçe, idrar ihtiyacınız artıyor. Gülerken, öksürürken idrar kaçırabilirsiniz

Bu ayda yalancı doğum sancıları da denen Braxton Hicks kasılmaları artabiliyor.
Anne, rahat uyuma pozisyonu bulmakta zorlanabiliyor, nefes darlığı yaşayabiliyor. Yan tarafınıza uzanıp bacağınızı diğerinin üzerine atarak daha rahat uyumanıza yardımcı olabiliyor. Bu pozisyonda, bacaklarınızın arasına yastık koymayı deneyebilirsiniz, bu şekilde uyuma ayaklarınızdaki şişliği azaltıp dolaşımı arttıracağından rahat etmenize yardımcı olabilir. Bebeğin başı aşağıya doğru ilerledikçe, idrar ihtiyacınız artıyor. Gülerken, öksürürken idrar kaçırabilirsiniz. Basur ve mide ekşimeleriniz, hazımsızlık, şişkinlik şikayetleriniz olabiliyor. Göbek çukurunuz düzleşebilir, dışarı çıkabilir ancak endişelenmeyin, doğumdan sonra düzeliyor. Kendinizi ağır ve hantal hissedebilir, çabuk yorulmaya başlayabilirsiniz, sık sık dinlenmeye çalışın. Kilonuz 1,5-2 kilo kadar artabilir, bebeğinizin besin gereksinimleri doruktadır ve doğum öncesi son büyüme atağı gösteriyor. Bu ayda bebeğinizin tekmelerini daha güçlü hissedersiniz. Karanlık ve aydınlığı ayırt edebilir
Bebeğiniz dışarıdaki sesleri duyar, gözleri açıktır, karanlık ve aydınlığı ayırt edebilir. Bebeğinizin boyu 40-45 cm civarında, ağırlığı 2000-2500 g civarındadır. Kan grubu Rh negatif ise, Rh titrasyonu için kan testleri yapılmalı.

9. Ay  Elleriniz ve ayaklarınız, bazen el ve yüzünüz şişebilir. Oturduğunuz yerden kalkmakta zorlanabilirsiniz

Karnınızın altında basınç artışı ve bebeğin aşağıya doğru inişini hissedebilirsiniz. Bu duruma angajman denir. Nefes alma ve yemek yemek konusunda biraz daha rahatlasanız da, sık idrara gitme ve yürüyüş yapmak giderek zorlaşır. Kendinizi çok iri ve rahatsız hissedebilirsiniz, üzülmeyin, kitap okumak, sinemaya gitmek gibi keyifli vakit geçirebilirsiniz. Braxton Hicks kasılmaları sıklaşır. 1 saat içinde 4 veya daha fazla kasılma olursa doktorunuza haber verin. Sakarlıklarınız olabilir. İştahınız azalabilir veya artabilir. Kabızlık şikayetiniz artabilir. Kalçanızda ve leğen kemiğinde rahatsızlık ve ağrı hissedebilirsiniz. Elleriniz ve ayaklarınız, bazen el ve yüzünüz şişebilir. Oturduğunuz yerden kalkmakta zorlanabilirsiniz. Düz arkalıklı veya kollu sandalyelere oturmayı tercih edin, kalkarken destek de alabilirsiniz. Bacaklarınızda varisler, basur artmış olabilir. Midede yanma, hazımsızlık şikayetleriniz olabilir. Dişeti kanamaları olabilir. Uyumakta zorlanabilirsiniz. Kendinizi zaman zaman yorgun zaman zaman da enerjik hissedebilirsiniz.
Hareket edecek yer kalmadığından daha sessizdir Uyku ve uyanıklık dönemleri vardır.
Bu ayda bebeğinizin gelişimini tamamlanmak üzeredir. Organları olgunlaşıyor. Kafa kemikleri doğumun kolaylaştırmak için yumuşak ve esnektir. Çoğunlukla bebek rahim boynuna doğru ters durmaktadır. Hareket edecek yer kalmadığından daha sessizdir.
Uyku ve uyanıklık dönemleri vardır. Boyu yaklaşık 45-50cm civarında, ağırlığı 2700- 3500 g civarındadır. Giderek daha tombullaşmakta, derisi pembe renktedir. Göz rengi koyu gridir, doğumdan birkaç ay sonrasına kadar değişebilir. Tırnakları tamamlanmıştır, uzayabilir.