Hamilelik Kramplarına Karşı Ne Yapmalı?

Hamilelikte yaşanan kramplar, çoğunlukla değişen hormon dengesi ile bağlantılı. Özellikle gece giren kramplar anne adaylarının canını çok yakıyor. Hamilelik kramplarının nedenlerini ve korunma yollarını Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Tamer Bilensoy’dan öğrendik. 

Annenin vücudunda hormonal ve fiziksel değişimlerin yaşandığı gebelik döneminde anne adayında halsizlik, mide bulantısı, kusma gibi hormonlarda yükselmeye bağlı çeşitli belirtiler yaşanmaktadır. Kramp girmesi gebelik döneminde en sık karşılaşılan durumlardan biri olmakla birlikte bazen anne adayının yaşam kalitesini düşürecek düzeyde olabilmektedir. Bazı kadınlar gebelik başladıktan bir süre sonra krampla karşılaşırken, bazı kadınlar ise tüm gebelik süresince kramplardan muzdarip olabilir.

Kramp nedir, neden olur?

Bir veya daha çok kasın, bütününün veya bazı parçalarının istek dışı ve ağrılı kasılmalarına kramp adı verilmektedir. Kramplar, diğer bir ifadeyle kaslarda görülen ve acı veren kasılmalar olarak da tanımlanabilir. Hamile kadınlarda düşük yapma korkusu oluşturan kramplar genellikle geceleri oluşmakta ve uykudan uyandıracak derecede rahatsız etmektedir. Krampların, gebeliğin doğal sürecinde görülen bir hal olduğu unutulmamalıdır. Krampla beraber kanama ve şiddetli ağrı gibi belirtiler yaşanmadığı sürece korkacak bir durum yoktur.

Dolaşım sisteminden kaynaklanan kramplar daha çok dizin aşağısında ayak ve baldırlarda görülmektedir. Bazen pozisyona bağlı olarak sırtta ve uyluk bölgesinde de olabilmektedir. Gebelik ilerledikçe rahim büyümekte ve çevresindeki damar ve sinirlere baskı oluşturmaktadır. Krampın girdiği bölge oldukça gergin olmakta ve acı vermektedir. Özellikle yoğun bir günün sonunda gece yatar pozisyonuna geçildiğinde kramplarla daha sık karşılaşılmaktadır.

Uzun süre ayakta kalmak ve hareketsizlik kan basıncını azaltacağından ani kasılmalara sebep olmaktadır.  Gün içerisindeki yorgunluk, bacak varisleri, fazla kilo bacak kramplarını artırmaktadır.

Hamilelik kramplarına karşı neler yapılabilir?

• Bedenin susuz kalması krampları tetiklemektedir. Anne adayları, özellikle yaz aylarında gün içerisinde su, meyve suyu, süt, ayran gibi bol sıvılar tüketmeye özen göstermelidir.
• Öte yandan potasyum eksikliği de krampların en önemli sebeplerindendir. Anne adayları beslenme programlarının kalsiyum ağırlıklı olmasına dikkat etmeli, yeşil yapraklı sebzeler ve baklagiller gibi magnezyum ve potasyum açısından zengin besinler tüketmelidirler. Süt, yoğurt, peynir ve et ürünleri kalsiyum açısından; balık, fasulye, brokoli ve ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzeler magnezyum açısından; muz, avokado gibi besinler de potasyum açısından zengin gıdalardır.
• Anne adayları gebelik süresince rahat ve bol giysiler giymeli, bedenlerine baskı uygulayacak sıkı ve dar giysilerden uzak durmaya özen göstermeliler. Eğer anne adayında varis varsa doktor önerisiyle varis çorabı kullanılmalı, yüksek topuk veya düz taban ayakkabı giyilmekten kaçınılmalıdır.
• Ayrıca, geceleri çok ağır olmamak koşuluyla kaslara yönelik hareketler, egzersizler, yürüyüşler yapılmalıdır. Bu aktiviteler kan dolaşımını hızlandırma ve kasları güçlendirme amacını taşımaktadır. Fakat burada dikkat edilmesi gereken nokta, yoğun hareketlerden ve ani hareketlerden kaçınılmasıdır. Özellikle hamileliğin son 2 ayında yavaş ve temkinli davranılmalıdır. Öte yandan masaj, krampların neden olduğu acıların yok olmasında oldukça işe yaramaktadır.
• Uyumadan önce ılık duş alın ve sol yana atın.
• Kramp giren bölgeye, birçok kimsenin uyguladığı germe, iğne batırma, kıl çekme gibi yöntemlerin hiçbir bilimselliğinin olmadığını unutmayın. Çünkü bu tip uygulamalar kilitlenen kasın iyice kasılmasına sebep olmaktadır.

Eğer yaşadığınız kramplara şiddetli ağrılar da ekleniyorsa mutlaka doktorunuzu bu durumdan haberdar edin. Gebelikte kramp girmesi bazen gebelik dışı sorunların da belirtisi olabileceğinden damar sisteminizle ilgili bir problem olup olmadığını gözden geçirmek gerekebilir.

Kramp girdiğinde ne yapmalı?

Bacak krampları meydana geldiğinde kalça kaslarınızı gerici egzersizler yapmaya gayret gösterin. Kramp aniden girerse sakin kalmaya çalışın, bir yere oturun ve dizinizi gererek ayağınızı hafifçe yukarı kaldırın. Dinlendiğinizde kaslarınız gevşeyecek ve bir süre sonra kramplar şiddetini azaltacaktır. Krampın olduğu yöne doğru biraz eğilmeniz, bacak ve baldır kaslarınızı esnetip yaylandırarak gevşemeye çalışmanız o bölgedeki kasları gevşetip ağrıyı hafifletecektir. Kramp giren bölgeye hafif bir masaj yapmak, sıcak kompres uygulamak da çözüm olabilir.

Bacak krampları için en etkili tedavi yukarıda anlatılan önlemlerdir. Bazen bacak kramplarını azaltmak için magnezyum veya kalsiyum ilaçları da verilmektedir fakat doktorunuza danışmadan hiçbir ilaç kullanmamalısınız.

Uzun süreli kramplarla karşılaşılması, şiddetli ağrılar yaşanması, kasık bölgesindeki krampın kasılmalar ve vajinal akıntıyla birleşmesi, baş dönmesi gibi durumlarda mutlaka doktora giderek kontrolden geçmelisiniz.