Herkes Yapıyorsa O Gerçekten Doğru Mudur?

Bu yıl “Farklı Düşünmek” üzerine odaklandım. Dolayısıyla yazılarıma da biraz fark getirmek istiyorum. Kesin bir doğruymuş gibi bazı bilinenler var, farklı bakış açılarıyla araştırılıp incelendiğinde doğrulukları bakımından kuşkuya düşüyorsunuz. Sizlerle ilginç olanlarından bir tanesini paylaşmak istiyorum.

Eşek, Barış Manço’nun da adına şarkı yazdığı insanın asırlardan beri çok işine yarayan eşek! Bizler onu inatçı biliriz. Oysa doğru bilgi onun son derece tedbirli bir hayvan olduğu ile ilgili. Dağda bayırda çok dolaşan bu hayvanın genleri, sürüngenlere karşı dikkatli olması üzerine programlanmış, otlar arasından gelen bir hışırtı duyduğu zaman doğal bir biçimde dikkat kesilir, olduğu yere mıhlanır ve kimse onu hareket ettiremezmiş, ta ki hışırtı geçene kadar, sonra yoluna devam edermiş. Sahibi ise şimdi bana inat durdu, inadı geçti yürüyor zannedermiş.

Sayın okuyucularım, böyle doğru diye öğrenilip sürdürülen, insan davranışlarını olumsuz yönlendiren bir yığın yanlışlıklar olduğunu düşünüyor ve sizlerle birlikte bunları yazı dizisi halinde paylaşmak istiyorum. Bu ayki yazımı “HERKES yapıyorsa o davranış doğrudur, yapılabilir.” argümanı üzerine yoğunlaştırarak hazırladım. Herkes yapıyorsa ben de yapabilirim. Bir kişi işe geç kalıyor, uyarıyorsunuz, homurdanma başlıyor. Sanki bir tek geç kalan benim! - Herkes geç kalıyor öyle ise ben de geç kalabilirim çıkarımı doğru olabilir mi sizce? Bu bakış açısı, yanlışımıza özür aramaktan başka bir şey değildir. Bu, toplumda öyle bir doğru haline gelmiş ki insanlar davranış ve düşüncelerini gözden geçirip doğruluk ve olumluluk payını araştırmadan, yandaş oluşturmaya ve herkesin yaptığı doğrudur fikrini kanıtlamaya çalışıyor. Davranış olumluymuş, olumsuzmuş, sonucu aile ve toplum değerleriyle örtüşürmüş, örtüşmezmiş kimsenin umurunda değil! Doğrular hiçbir zaman tek değildir, önemli olan bakış açılarıdır.

Bir olguya farklı yönlerden bakmak son derece doğaldır. Herkes birbirinden farklıdır, parmak izleri gibi beyin yapıları da farklıdır. Algılama biçimleri, saklama biçimleri, analiz etme biçimleri farklı farklıdır. Bu nedenle de her birey bir diğerinden farklıdır.

Neden “Herkes yapıyorsa o doğrudur.” diyerek insanları robotlar gibi bir örnek, standart hareket eder duruma getirmeye çalışırız. Çünkü güç oluşturma, gereksinimi duyarız. Herkes aynı görüşü desteklerse, görüş kabul ettirilir ve güç oluşur diye düşünürüz. Önemli ve doğru olan bu mudur? Yoksa görüşün, herkes için gerçekten yararlı olduğu ve değerlere uygun olduğu için desteklenmesi gerektiği midir? Bu yaklaşım, düşünsel, bilimsel bir yaklaşımdır. Aksi yaklaşım, güç etrafında toplanma, yandaşlık oluşturma, öyle ya da böyle herkesle birlikte hareket etmedir. Hatta bu şu deyişle ifade edilir: “ Elle gelen düğün bayram…” O zaman biz biz değiliz, biz birbirimizin tıpatıp benzeriyiz. Hayır! Gerçek doğru, biz özeliz, doğru ve yanlışı ayırt ederiz, araştırırız gerçek ip uçlarına ulaşırız, düşünebiliriz, öngörürüz, güç karşısında değil, gerçekler, doğrular, ancak bilim ve akıl yolunda eğiliriz.