İstismar Etmeden Sevmek

Çocukların hepsi çok tatlılar ve biz yetişkinler onları sevmeyi çok seviyoruz. Bu sevme işi o kadar öteye gidiyor ki; çocukları severken, onlara sözel veya bedensel olarak istediğimiz gibi davranabileceğimizi zannediyoruz. Hatta bazı kişiler bunu kendinde hak olarak görüyor.

Okulda çalıştığım dönemde 1. sınıf öğrencilerimle istismar bilinçlendirme çalışmaları yapıyordum. Çalışmada özel alan (İç çamaşır kuralı), iyi dokunuş, kötü dokunuş, onay konularını işledik. Derste bu konuları konuşurken, çocuklar evde neler yaşandığını anlatıyorlardı. “Çocuktan al haberi.” diye boşuna dememişler.

Bu yazıda anlatacaklarıma başlamadan önce “özel alan” kavramı hakkında bir paragraf eklemek istiyorum. İstismar bilinçlendirme çalışmaları yapılırken bu kavram kullanılır. Ben de derste çocuklara bu şekilde anlatıyordum. Bir gün bir öğrencim “Öğretmenim burnumuz özel değil mi?” diye sordu. Sorusunda çok haklıydı. Bizler çocuklara faydalı bir şeyler anlatmaya çalıştığımızı zannederken, onları kelimelerle sınırlandırıyoruz. Kelimelerle onlara yanlış bilgiler yükleyebiliyoruz. Bu nedenlerle ben “özel alan” kavramını vücudumuz için kullanmıyorum. Vücudumuzdan bahsederken “özel alan” kavramı yerine iç çamaşırı kuralını kullanıyorum. Bu parantezi burada kapatıyor ve çocukların neler anlattıklarına geçmek istiyorum.

Çocuklar neler anlatıyorlar?

“Öğretmenim anneannem beni o kadar çok sıkıyor ki canım yanıyor. Yapma diyorum, yine yapıyor. Ona söyler misiniz lütfen, beni öyle sıkmasın.”
“Öğretmenim annem benim özel şeylerimi herkese anlatıyor.”
“Öğretmenim teyzem sürekli yanağımı sıkıyor.”
“Öğretmenim annem sürekli fotoğrafımı çekiyor.”

Bu sözler çocuklarınızın sözleri. Sizlere anlatmaya çalıştıkları şeyler.
Çocukların hepsi çok tatlılar ve biz yetişkinler onları sevmeyi çok seviyoruz. Bu sevme işi o kadar öteye gidiyor ki; çocukları severken, onlara sözel veya bedensel olarak istediğimiz gibi davranabileceğimizi zannediyoruz. Hatta bazı kişiler bunu kendinde hak olarak görüyor. “Ben doğurdum, istediğim gibi severim.”

Yetişkin birisine yapmayacağınız şeyleri çocuklara yapmayın

Çocukları severken gözden kaçan bir nokta var: Yetişkin birisini sevmek isterken zor kullanmazken, bir çocuğu severken canımızın istediği gibi davranabileceğimizi düşünüyoruz. Çocuk hayır istemiyorum dediğinde gülünüyor. Fiziksel güç üstünlüğü ile çocuk tutulup yanakları sıkılıyor veya öpülüyor. Bazı sesleri duyabiliyorum “Çocuğumuzu da sevemeyecek miyiz canım.” Tabi ki seveceksiniz. Çocuğun sınırlarını ihlal etmeden, onun bir birey olduğunu unutmadan. Onları istismardan korumak istiyorsak, istismar etmeden sevmek önemlidir.

Yazının başında anlattığım dersten sonra bazı veliler beni aradılar “Banu Hanım çocuğum bize bile, dokunmana onay vermiyorum, veriyorum diyor.” diyorlar. “Oh tamam” dedim. Çocuklar onayı öğrenmişler. Buradaki önemli nokta; çocukların izin verdiği kadar sevmektir.

Çocukları bilinçlendirirken korkutmamak gerekiyor

Onlar iyi dokunuş, kötü dokunuşu öğrendiklerinde sizin dokunuşunuzun hangisi olduğunu bilecekler. Çocuklara bedenlerini tanıtıp, iç çamaşırı kuralını öğretmeliyiz. Çocuklara güvenlik kurallarını öğretirken senaryo örnekleri ile anlatabilirsiniz. Hepsinden önemlisi istismar bilinçlendirme çalışmaları yaparken çocukları korkutmamak. Bunları nasıl anlatacağınızı bilmiyorsanız lütfen bol bol okuyun. Bir uzmandan destek de alabilirsiniz.  Ben Anaokulu, 1. Ve 2. sınıf öğrencileri ile çalışma yaparken videoların yanında, Kiko ve El masalını da kullanıyorum. Çocuklar bu masala bayılıyorlar. Masal, farkındalıklarını arttırmada önemli bir destek aracı işlevi görüyor. Kiko ve El masalını kikoveeli.com sitesinden inceleyebilirsiniz.

Bu yazıdaki amacım, çocukları severken onların sınırlarını ihlal etmemenin öneminden bahsetmekti. Çocuğunuza “İstismar Bilinçlendirme Çalışması” yapmak için detayları öğrenmek isterseniz: “İstismar ve İhmal” başlıklı yazımı okuyabilirsiniz. Çocuk İstismarının çok arttığı dijital dünyadan, çocukları nasıl koruyacağınız ile ilgili bilgileri edinmenizi de çok gerekli buluyorum.
Çocukların istismar etmeden sevildiği günler dilerim.