Coronavirus İle İlgili Avrupa Basınının Sorduğu 42 Soru

Türkiye’de ilk Coronavirus vakası açıklandı. Önlemler, korunma ve tedavi yolları konuşulurken, Avrupa ülkeleri bu tartışmalara daha önce başlamış durumda… Almanya’da Coronavirus’e karşı mücadele merkezi olarak sürdürülüyor ve koordine sağlanmış durumda. Basında en çok yer alan soruları sizler için derledik.

1-İnsanlık Coronavirus’lerle ilk ne zaman tanıştı?

Korona virüsleri ilk olarak 1960'ların ortalarında tanımlandı. İnsanlarda, soğuk algınlığından Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS) gibi potansiyel olarak ölümcül hastalıklara kadar çeşitli hastalıklara neden oluyorlar.

2-Yeni Coronavirus ne zaman tespit edildi?

31 Aralık 2019’da Dünya Sağlık Örgütü Çin Ülke Ofisi, Çin’in Hubei eyaletinin Vuhan şehrinde etiyolojisi bilinmeyen pnömoni vakalarını bildirdi. 7 Ocak 2020’de etken daha önce insanlarda tespit edilmemiş yeni Coronavirus (koronavirüs) (2019-nCoV) olarak tanımlanmıştır. Daha sonra 2019-nCoV hastalığının adı COVID-19 olarak kabul edildi. COVID-19’un yarasalardan türediğine inanılmaktadır, ancak ara konakçılar henüz tanımlanmamıştır. Şu anda, ilk hastaların Aralık ayı başında Çin'in Hubei eyaletindeki Wuhan'daki bir pazarda enfekte olduğu varsayılmaktadır.

3-Coronavirus nasıl bulaşır?

Ana bulaşma yolu damlacık enfeksiyonudur. Doğrudan solunum yoluyla olabildiği gibi dolaylı olarak eller yoluyla insandan insana, daha sonra ellerin ağız veya burun mukozası veya göz ile temas etmesi ile bulaşıyor.

4-Coronavirus’ten dokunarak enfekte olabilir miyim?

Coronavirüs yüzeylerde bir süre kalabiliyor. Bu sürenin tam olarak ne kadar olduğu henüz belli değil… Enfekte kişinin solunum salgısı ile bulaş olan yüzey (el, eşya, yüzey vs..) başka kişilere de hastalığın bulaşması için neden olabiliyor. Ellerinize ulaşırsa, bir aktarımın bir el sıkışma ile gerçekleşmesi mümkündür.

5-Coronavirus bir kapı tokmağında ne kadar süre hayatta kalır?

Bilim bunu hala tartışıyor, kesin bilgi yok. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), virüsün karşılaştığı koşullara (yüzey, malzeme, sıcaklık, nem) bağlı olduğuna dikkat çekiyor. Almanya Greifswald ve Bochum'daki üniversitelerden araştırmacılara göre, SARS'den bilinen coronavirusleri dokuz güne kadar oda sıcaklığında yüzeylerde kalabilir ve bulaşıcı kalabilir.

6-Coronavirus hayvanat bahçesindeki hayvanlar için tehlikeli midir?

Hayır. Uzmanlara göre, patojen muhtemelen vahşi hayvanlardan insanlara geçse bile, şimdiye kadar hayvanların insanlar tarafından enfekte edildiğine dair doğrulanmış bir rapor olmamıştır.

7-İthal edilen mallara, posta ürünlerine veya valizlere bulaşması mümkün müdür?

COVID-19 ile bu şekilde enfeksiyon bulaşması teorik olarak mümkün görünmüyor. Almanya Robert Koch Enstitüsü'ne (RKI) göre, cansız yüzeyler üzerinden bulaşma henüz bulunamamıştır.

8-Tuvaletten bulaşabilir mi?

Bazı insanlardan alınan dışkı örneklerinde korona virüsleri bulunmuştur. Bununla birlikte, nihayetinde virüsün, örneğin "el virüslerin bulunduğu klozet koltuğuna, yüzdeki el aletlerine" dokunarak da yayılıp yayılamayacağı henüz açıklığa kavuşturulamamıştır.

9-Evcil hayvanlar virüsü bulaştırabilir mi?

WHO'ya göre, şu anda evcil hayvanların virüs ile enfekte olabileceğine dair bir kanıt yoktur. Bununla birlikte, virüsler evcil hayvanların üzerlerine bulaşabilir, bu yüzden temastan sonra ellerinizi iyice yıkamanız gerekiyor.
 

10-Hamile kadınlar virüsü doğmamış bebeğe bulaştırabilir mi?

Bununla ilgili henüz bir bulgu yok. Bu nedenle hamile kadınların hijyenik önlemler yoluyla enfeksiyon riskini düşük tutması önemlidir.

11-Kendimi enfekte olmaktan nasıl koruyabilirim?

RKI (Robert Koch Enstitüsü) şunları öneriyor:
► Tek kullanımlık bir mendile hapşırın veya öksürün, ardından kapağı olan bir çöp kutusuna atın.
► Elinizde mendil yok mu? Kolunuzun dirseğinin iç kısmını ağzınızın ve burnunuzun önünde tutun ve diğer insanlardan uzaklaşın
► Ellerinizi düzenli olarak yıkayın (yıkama süresi 30 saniye, sabunla)
► El sıkmayın
► Hastadan uzak durun

12- Elleri sabunla yıkamak yeterli mi?

RKI'ye göre, günlük hayatta ellerinizi düzenli olarak (30 saniye) ve sabunla yıkamak virüsten korunmada oldukça etkili

13- Dezenfektan virüsü öldürüyor mu?

Evet, ancak sadece doğru içeriğe sahip olanlar. Yüzde 62 veya daha fazla etanol içeriğine sahip alkol bazlı maddeler el dezenfeksiyonu için etkili. Önemli: Dezenfektan antiviral olmalıdır, yani virüslere karşı çalışmalıdır.

14- Vatandaşlar için özel tıbbi dezenfektanlar gerekli mi?

Hayır! Sadece tıbbi tesislerde kullanım için gereklidirler.

15- Ağız burun koruması (maske) nasıl korur?

Piyasada bulunan  genel bir maskenin sağlıklı bir insan için enfeksiyon riskini  azalttığı kanıtlanmamıştır. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, bu maskelerin asılsız giyilmesi yanlış bir güvenlik duygusu yaratabiliyor ve hijyen önlemlerini ihmal ettirebiliyor. Ayrıca uzun süre takılması maskeyi nefesimiz nedeniyle nemli hale getirip, virüslerin yapışması için daha elverişli duruma sokabilir.

16- Kimler ağız burun koruması takmalıdır?

Solunum semptomları olan hasta insanlar. Hasta veya şüpheli vakalarla yakın temasta bulunan sağlık personeli.

17- Koruyucu maske takarken nelere dikkat edilmelidir?

Yüze rahatça oturmalı ve ıslandığında değiştirilmelidir.

18- Gargara enfeksiyona karşı koruma sağlıyor mu?

Bunun bir kanıtı yok. Bazı gargaralar tükürük içindeki belirli mikropları belirli bir süre öldürür. Bununla birlikte, bu, Covid-19 ile enfeksiyona karşı korudukları anlamına gelmiyor.

19- Vücudun alkol veya klor ile ovulması korunmaya yardımcı olur mu?

Burada da DSÖ diyor ki: Hayır! Alkol veya susam yağı içmek de enfeksiyona karşı koruma sağlamaz.

20- Zatürree aşıları korona virüsüne karşı koruma sağlıyor mu?

DSÖ bu soruya da Hayır diyor. Bununla birlikte uzmanlar, grip semptomlarının daha hızlı bir şekilde sınıflandırılabilmesi için gribe karşı aşılanmasını önermektedir.

21-Korona yayılımı yüksek ülkelerden gelen yiyecek veya oyuncaklardan korkmam gerekir mi?

Uzmanlar bu soruya Hayır cevabını veriyor. Yüzeyler üzerinde enfeksiyon olasılığı düşüktür. Bu, gıdaların yanı sıra oyuncaklar veya diğer ürünler için de geçerlidir.

22- Virüsün kuluçka süresi ne kadardır?

14 güne kadar olduğu varsayılmaktadır. WHO'ya göre ortalama beş ila altı gündür.

23- Coronavirus’un belirtileri nelerdir?

Ateş, kuru öksürük, vücut ağrıları, halsizlik, solunum problemleri, boğaz ağrısı, baş ve vücut ağrıları ve titreme. Bazı hastalarda bulantı, burun tıkanıklığı ve ishal de bulunduğu bildirilmiş.

24- Hastalık ne kadar sürer?

WHO'ya göre, hafif bir hastalık seyri olanlar genellikle iki hafta içinde iyileşiyor.  Şiddetli vakalarda ise, üç ila altı hafta.

25- Aynı anda Corona ve Grip olabilir miyiz?

Evet! Grip olan hastaların önceden hasta ve zayıf bağışıklık sistemi nedeniyle korona virüsüne yakalanma ve ciddi şekilde hastalanma riski daha yüksektir.

26- Hangi hastalar daha ciddi Coronavirus riski yaşar?

Çin'in verilerine göre, 60 yaşın üzerindeki insanlar ve altta yatan hastalıkları olan insanlar ciddi bir hastalık ve ölüm geliştirme riski en yüksek olanıdır. Ölümlerin çoğu, 80 yaşın üstündeki erkeklerde meydana geldi ve erkekler kadınlardan daha sıktı.

27- Korona hastalığı hakkında tehlikeli olan nedir?

Hastalar solunum problemlerinden muzdariptir ve bazen yeterli hava alamazlar, zatürre gelişebilir - bu hayatı tehdit edebilir: iltihaplanma nedeniyle, akciğerler vücut için daha az oksijen sağlayabilir. Bir noktada, organlara artık yeterli oksijen verilemiyor ve organ yetmezliği oluşuyor.

28-Çocuklar ne kadar savunmasız?

Hastalık çocuklarda nispeten nadir görülür ve genellikle hafiftir. Çocukların ve ergenlerin genellikle virüse daha az duyarlı olup olmadıkları henüz açıklığa kavuşturulamamıştır.

29- Hamile kadınların riski nedir?

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, hamile kadınların ciddi bir hastalık geliştirme riski yoktur.

30- Bir anne Corona'ya sahipse bebeğini emzirebilir mi?

Evet, çünkü solunum yolu virüsleri anne sütü yoluyla bulaşmaz. Çocuğa yakın bir maske takmalı ve bebeğe temas etmeden önce ve sonra ellerinizi yıkamalısınız.

31- Çok az semptomunuz olsa bile virüsü bulaştırabilir misiniz?

Evet! Charité, Bundeswehr Mikrobiyoloji Enstitüsü ve Münih Kliniği Schwabing tarafından yapılan çalışmalar, bazı hastaların nazofarenksinde hafif semptomlarla bile bulaşıcı virüslerin olduğunu göstermektedir. Bu kötü bir durum. Bazı insanlar virüsü taşıyor, ancak hiçbir belirti göstermiyor.

32- İki kez Coronavirus olunabilir mi?

Almanya'da önde gelen virologlar, henüz kanıtlanmış bir açıklama yapmadı. Münih Schwabing Kliniği taburcu edilen bir coronavirüs hastasında daha sonra antikorlar tespit edilmiş. .

33- Korona testi nasıl çalışır?

Numune üst solunum yollarından, yani nazofarenksten (üst yutak) ve muhtemelen ayrıca derin solunum yollarından (örneğin öksürük durumunda) alınır. Numuneler, SARS-CoV-2 için bir moleküler biyolojik test (ters transkriptaz PCR) kullanılarak bir teşhis laboratuarında test edilir. Test dört ila beş saat süresinin yanı sıra numune aktarımı da alır.

34- Kendimi test edebilir miyim?

Hayır. Şimdiye kadar ev için test yok.

35- Corona nasıl tedavi edilir?

Viral hastalıklar için doğrudan bir tedavi yoktur, sadece semptomlar tedavi edilir: düşük ateş, ağrı hafifletilir, akciğerler temizlenir.  Şiddetli vakalarda ise, bu yoğun bakım ünitesinde olur. Gerekirse suni solunum gereklidir.

36- Tedavi ne kadar sürer?

Bu kişiden kişiye değişir, beş veya yirmi gün sürebilir. Hastalığın süresi, vücudun kendini ne kadar koruduğuna ve virüslerin gücünü ne zaman kaybettiğine bağlıdır.

37- Antibiyotikler korona virüsüne karşı etkili midir?

Hayır. Antibiyotikler virüslere karşı çalışmaz. Sadece Covid-19 virüs enfeksiyonuna ek olarak bakteriyel bir enfeksiyon varsa kullanılırlar.

38- COVID-19’a karşı ne zaman aşı yapılacak?

Medya raporlarına göre, ilk aşı adayı Nisan 2020'nin sonundan itibaren Çin'de yapılan bir klinik deneyde test edilecek. İsrail basınına göre, araştırmacıların geliştirdiği bir aşı, enfekte kuşlar üzerinde başarıyla test edildi. Charité'den virüs uzmanı Christian Drosten, önümüzdeki yaza kadar bir aşı beklemiyor.

39- Corona bir salgın mı?

Bir salgın, birçok ülke veya hatta kıtada patlak verirse bir pandemi haline gelir. Corona için durum böyle, ama: Bir pandemi nitelemesi sadece DSÖ tarafından resmi olarak ilan edilebilir ve bu daha yapılmadı.

40- Virüs nasıl durdurulabilir?

Virolog Christian Drosten göre, virüs her üç kişiden ikisi en azından geçici olarak bağışıklık kazanana kadar yayılmaya devam edecek. 

41- Bahar ayları virüsü etkiler mi?

İklim genel olarak virüslerin yayılması üzerinde bir etkiye sahiptir: virüs içeren damlacıklar artan nem ve sıcaklık ile ağırlaşır. Bu, havada geçirebilecekleri mesafeyi kısaltır - bu enfeksiyon riskini azaltır. Ayrıca, soğuk havalarda yaptığımız gibi kapalı ortamlarda daha az zaman geçireceğiz. Bu da kalabalıktan enfekte olma riskini azaltacak. 

42- Salgın ne kadar sürecek?

Araştırmacılar virüsün yaz döneminde azalacağını düşünüyor. Ancak, sonbaharda bir alevlenme bekleniyor.