Baş Dönmesi Kadınlarda 3 Kat Fazla Görülüyor

Baş dönmesi, toplumun yüzde 20-30’unda görülebilen bir sorun. Başka hastalıkların belirtisi olan baş dönmesine kadınlarda daha çok rastlanıyor. Baş dönmesinin yanında, çınlama, kulakta dolgunluk hissi, terleme, çarpıntı, bulantı gibi belirtiler de varsa, altta yatan hastalığın araştırılması gerektiğini belirten Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi’nden Kulak Burun Boğaz Uzmanı Doç. Dr. Deniz Tuna Edizer baş dönmesine en sık neden olan 6 hastalık hakkında bilgiler veriyor.

Vertigo, toplumda bilinen adıyla baş dönmesi, sık görülen bir sorun. Öyle ki toplumda görülme oranı yüzde 20-30 arasında değişiyor ve kadınlarda erkeklere göre yaklaşık 3 kat daha fazla görülüyor. Artan yaşla beraber de daha sık ortaya çıkıyor. Yaygın inanışın aksine baş dönmesi hastalık değil, pek çok hastalığa işaret edebilen bir belirti! Hava değişikliğinden hatalı hareket etmeye, ışıktan yüksek sese maruz kalmaya, stresten öksürüğe kadar pek çok etken baş dönmesini tetikleyebiliyor. Bu tetikleyici etkenlerin ardında ise genellikle kulak, bazen de beyinden kaynaklanan hastalıklar yer alıyor.

Kulak kristallerinin yerinden oynaması

Halk arasında kulak kristallerinin yerinden oynaması olarak bilinen pozisyonel vertigo, baş hareketlerine bağlı olarak, genelde saniyeler süren şiddetli ve kısa süreli baş dönmesine neden oluyor. Sıklıkla raftan bir şey almak veya ayakkabı bağlamak gibi hareketler bu hastalıkta baş dönmesini tetikliyor.

Yerinden oynayan kulak kristallerinin tanısı, basit manevralarla konulup tedavi edilebiliyor. Pozisyonel vertigonun yaş ilerledikçe görülme riski artıyor. Bu hastalığın D vitamini eksik olan hastalarda daha sık görüldüğüne dair önemli çalışmalar da mevcut.

Denge sinirinde iltihap

Denge sinirinde iltihap olarak tanımlanan vestibüler nörit (denge sinirinde iltihap) hastalığı da sık görülen vertigo nedenlerinden birini oluşturuyor. Hastalar genellikle baş dönmesi öncesinde bir üst solunum yolu enfeksiyonu geçirdiklerini belirtiyorlar.

Denge sinirinde iltihap oldukça şiddetli ve 7-10 gün boyunca sürekli seyreden, ancak şiddeti azalarak devam eden baş dönmesine yol açıyor. Hastalarda şiddetli bulantı ile kusma da görülüyor ve ağızdan beslenme mümkün olmayabiliyor. Bu nedenle hastaların bir kısmında hastanede takip gerekebiliyor.  

Meniere hastalığı

İç kulak sıvılarında (endolenf) genişleme sonucu oluşan meniere hastalığı önemli bir baş dönmesi etkeni olarak belirtiliyor. Ataklar halinde ortaya çıkan baş dönmesi tipik özelliğini oluşturuyor. Baş dönmesinin yanı sıra atak sırasında işitme kaybı, çınlama ve kulakta dolgunluk hissi, değişen sıklıklarda görülüyor. Diyet değişikliği, ilaç tedavisi ve kulak içine yapılan enjeksiyonlarla hastalık kontrol altına alınabiliyor.

İç kulak iltihaplanmaları (Labirentit)

İç kulağın iltihaplanması olarak bilinen labirentit varlığında baş dönmesine işitme kaybı ve bulantı/kusma eşlik ediyor. Labirentit, enfeksiyonlar veya enfeksiyon dışı etkenlere bağlı olarak gelişebiliyor. Genelde şiddetli baş dönmesine yol açan labirentit varlığında hastanede yatış gerekebiliyor. Ataklar halinde olmayan ve sürekli devam eden baş dönmesi haftalarca sürebiliyor ve sonrasında özellikle bazı hareketlerle ortaya çıkan dengesizlik ile işitme kaybı gibi sekeller bırakabiliyor.

Vestibüler migren

Migreni olan birçok hastada klasik migren atakları dışında bağımsız vertigo atakları da görülebiliyor. Baş ağrısı dışında başka nörolojik şikayetler de oluşturan migrenöze,  migren tanısı varlığında ataklar halinde ortaya çıkabilen baş dönmesi veya dengesizlik ve baş ağrısı ile denge bozukluğu arasında bir ilişkinin tespit edilmesiyle tanı konuluyor. Baş dönmesi atağı sırasında sıklıkla baş ağrısı görülmemesi ve tetikleyicilerin varlığı önemli özellikler arasında yer alıyor. Tedavisi genel olarak migren tedavisine benzerlik gösteriyor.

Beyin damar hastalıkları

Baş dönmesine de yol açan damar hastalıklarının önemli bir oranı tıkanıklık sonucu oluşuyor. Damar hastalıkları, etkilenen alana göre birçok ek şikayetlere de sebep olabiliyor. Risk faktörleri arasında sigara içmek, yüksek tansiyon ve diyabet yer alıyor.