Bağışıklığı Zayıflatan 10 Beslenme Alışkanlığı

Yeni tip koronavirüsün neden olduğu Covid-19 hastalığına karşı henüz kesin etkili bir ilaç bulunamadı. Aşı çalışmaları son hızla sürse de insanlara uygulanabilecek en yakın tarih bir yıl sonra…  Bu nedenle yeni tip koronavirüsün toplumda hızla yayılmasının önüne geçmek, sağlık sistemini bloke etmemek için izolasyona önem vermek, kişisel bakım ve sağlığa önem vermek her zamankinden daha önemli…

Sağlıklı beslenmenin önemi elbette yeni bir konu değil. Uzmanlar dengeli ve çeşitli beslenmenin hem bağışıklık sistemi üzerine olumlu etkilerinden hem de kronik hastalıklara yakalanma riskini nasıl azalttığından her daim bahsediyorlar. Ancak bazı beslenme alışkanlıklarından kolay vazgeçmiyoruz. Olumsuz etkisini uzun vadede gösteren bu alışkanlıklar vücudumuza zarar veriyor. Acıbadem Kozyatağı Hastanesi’nden Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayşe Sena Binöz, en sık yapılan 10 beslenme hatası konusunda uyarılarda bulundu.  

Vücudun ihtiyacını karşılamada yetersiz kalan tek tip beslenme modelinden mümkün olduğunca uzak durulması gerekiyor. Beslenme örüntümüzün dengeli ve vitamin ile minerallerden zengin olması, güçlü bir bağışıklık sistemi için büyük bir öneme sahip. Ayrıca öğünlerimizin hazır gıdalardan uzak olması, mevsimine uygun besin seçimlerinin yapılması ve besin hijyeni için tüketilen yiyeceklerin evde pişirilmesi de çok önemli. Peki hangi beslenme alışkanlıklarımız bizi koronavirüse karşı savunmasız bırakıyor?

 Kahvaltıyı atlamak

Günlük enerji ve protein ihtiyacımızın sağlanabilmesi için ana öğünler atlanmamalı, ara öğünler ise beslenmemizin olmazsa olmazları olmalı. Özellikle altın öğün olan kahvaltının atlanması; diğer öğünlerde porsiyon miktarını arttırarak kan şekeri dengesizliklerine yol açabiliyor. “Bu durumda aç kalınan sürede vücut direncimizin düşmesi kaçınılmaz oluyor” uyarısında bulunan Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayşe Sena Binöz şu önerilerde bulunuyor: “Her gün kahvaltıda tüketeceğiniz kaliteli protein kaynağı olan yumurta içeriğindeki demir ve A vitamini ile bağışıklığınızın desteklenmesine yardımcı olacaktır. Yanına ekleyeceğiniz C vitamini (yeşillikler, biber, portakal gibi) de yumurtanın demir emilimine katkı sağlayacaktır” 

Ara öğünü ihmal etmek

İştah kontrolünde, kan şekeri dengesinde ve günlük besin gereksinimlerinin karşılanmasında ana öğünlere destek olan ara öğünleri atlamamak ve protein/karbonhidrat dengesini sağlamak oldukça önemli. Meyve-yoğurt/süt/kefir; meyve-badem/ceviz/fındık; tahıllı ekmek-peynir gibi seçeneklerle alınan protein, vitamin/mineral ve lif dengesi vücut direncinin artmasına yardımcı oluyor.

Tek tip beslenmek

Her besin enerji, protein, vitamin ve mineral içeriği bakımıdan farklıdır. Besinlerin doğru şekilde ve birlikte tüketilmeleri vücuttaki kullanılabilirliklerini arttırarak bağışıklık sistemimizi destekliyor. Bu durumda öğünlerimizin içeriğinin kaliteli protein, demir, çinko içeren; et, tavuk, balık, yumurta gibi proteinlerden; lif ve B grubu vitamin içeriği yüksek tam tahıl ürünleri ve kurubaklagillerden; antioksidan içeriği yüksek meyve ve sebzelerden; omege-3 ve omega-6  kaynağı olan ceviz, fındık, badem gibi yağlı tohumlardan zengin olmasına dikkat etmemiz gerekiyor.

Yetersiz ve sıcak su içmek

Besinlerin sindirimi, emilimi ve sonrasında oluşan zararlı atıkların vücuttan uzaklaştırılmaları ile diğer metabolik olaylar için yeterli su tüketmek çok önemli. Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayşe Sena Binöz vücudumuzun günlük olarak kilo başına 30 ml su ihtiyacı olduğuna dikkat çekerek, “Suyun yetersiz tüketimi sonucunda bağırsaklarda gelişebilecek olan kabızlık, bağışıklık sistemini doğrudan etkileyen bağırsak sağlığını olumsuz etkileyebiliyor. Bu nedenle su tüketimi bireyin ihtiyacı doğrultusunda günün her saatine dengeli olarak dağıtılmalı” uyarısında bulunuyor. Ayşe Sena Binöz virüsler ölür düşüncesiyle yüksek ısıda su tüketiminin boğaz ve ağız mukozasına vereceği zararların da göz ardı edilmemesi gerektiğini belirterek, “En ideali ılık su tüketmek” diyor.

Turşu tüketimini abartmak

Bağırsak florası için yararlı olan probiyotik besinler (yoğurt, kefir, ev yapımı turşu gibi) bağışıklık sistemimizi güçlendirerek vücut direncimizi arttırıyor. “Ancak virüsün yok edilmesi amacıyla turşu tüketimini abartmak doğru bir yaklaşım değildir” uyarısında bulunan Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayşe Sena Binöz bunun nedenini şöyle açıklıyor: “Turşunun içeriğindeki yoğun tuzun mideye zarar verdiği unutulmamalı. Kronik hastalığı (hipertansiyon ve kalp hastalığı gibi) olan belli yaşın üzerindeki kişilerin yüksek miktarda turşu tüketmeleri birtakım sağlık problemlerine yol açarak bağışıklık sistemini zayıflatıyor” diyor. Probiyotiklerin etkisini arttıran muz, elma, enginar, kereviz, kuşkonmaz, soğan, sarımsak, pırasa, kurubaklagiller, tam tahıllar, keten tohumu, badem, ceviz gibi prebiyotik besinlerin tüketimi ise bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı oluyor.

Hamur işleri ve tatlılara yönelmek

Paketli gıdalar, kek, şekerleme, hamur işleri gibi içeriğinde lif (posa) bulunmayan basit karbonhidrat içeriği yüksek besinlerin tüketimi kan şekeri dengesini bozuyor. Oluşturdukları tokluk hissinin kısa olması nedeniyle bir sonraki öğünde besin tüketimimizin artmasına ve yüksek kalori içerikleri sebebiyle kilo alımınıza neden olabiliyor. Aynı zamanda günlük protein, vitamin/mineral ihtiyacımızı karşılamadığı için bağışıklık sistemini güçlendirme sürecini olumsuz etkileyebiliyor. Vücut direncinizin artması için B grubu vitaminleri ve liften zengin tam tahıl ekmekleri, bulgur, çorba ve tam tahıl ürünleri gibi sağlıklı karbonhidrat içeren besinleri tüketmeye özen gösterin. 

Yetersiz protein tüketmek

Proteinler vücut dokusunu oluşturmak, onarmak ve viral, bakteriyel enfeksiyonlarla savaşmak için yaşamsal öneme sahip. Ancak dikkat! Alınan düşük protein bağışıklık sistemimizin zayıflamasına neden olduğu gibi, yüksek protein tüketimi de böbreklere zarar vererek taş oluşumuna yol açabiliyor. 

C vitaminini az veya çok almak

Enfeksiyon durumunda ve enfeksiyonlardan korunmada C vitamini önemli bir rol üstleniyor. C vitamini vücut tarafından depolanamadığı için turunçgiller, yeşillikler, biber, kivi ve domates gibi kaynakları her gün düzenli olarak tüketmeniz çok önemli. Ancak C vitamini takviyelerini bilinçsizce kullanmak böbrek taşı oluşumuna sebebiyet verebiliyor. Dolayısıyla C vitamini alımını abartmadan besinlerle sağlamayı alışkanlık haline getirin.

Besinlerin hazırlama aşamasına dikkat etmemek

Besinlerin değer kaybına uğramamaları için hazırlama aşamalarına dikkat etmek şart. Örneğin C vitaminin hassas yapısı nedeniyle hazırlama ve pişirme aşamasında kayba uğrayabileceği için meyve/sebzeleri mümkün olduğunca kısa sürede, metal bıçak darbesi değdirmeden hazırlamalı ve yine kısa sürede bekletmeden tüketmelisiniz.

Besinleri çiğ ve az pişmiş tüketmek

Et çeşitlerinin pişirilirken bakterilerin ölebilmeleri için iç sıcaklığının 70 derece ve üzerinde olması gerekiyor. Etlerin iyi pişirilmeleri büyük önem taşıyor, çünkü iyi pişmemiş etler E.coli, Salmonella gibi bakteriler ve koronavirüs (covid-19) ile gıda güvenliğini riske atabiliyor. Aynı şekilde tükettiğiniz yumurtanın da tam pişmiş olması hem içeriğindeki vitamin ve protein kalitesinden daha iyi yararlanmamızı sağlıyor, hem de bakteri oluşumunun önüne geçer.