İnce Bağırsağın Kronik Alerjisi "Çölyak"

Çölyak hastalığı; ince bağırsağın, glütene karşı ömür boyu süren ve kronikleÅŸen alerjisi olarak tanımlanabilir.

Çölyak hastalığının tarihçesi milattan sonra 2. yüzyıla kadar dayanıyor. Ä°lk kez Anadolu topraklarında ismi verilmiÅŸ ve dikkate alınmış bu hastalık, her 100 kiÅŸiden 1’inde görülmekte. Ancak ailede bir Çölyak geçmiÅŸi varsa bu oran 100’de 10’a çıkabiliyor. Sıklıkla bilinenin aksine Çölyak sadece doÄŸuÅŸtan gelen bir hastalık deÄŸil, yetiÅŸkinlik döneminde de ortaya çıkabiliyor. Bu nedenle günümüzde Çölyak hastalığının büyük bir kısmı yetiÅŸkinlerde teÅŸhis ediliyor. Ancak bu hastalığın birçok farklı ÅŸikayeti var. Kansızlık, kilo kaybı, gaz, ÅŸiÅŸkinlik, yorgunluk, halsizlik, uykusuzluk, deri döküntüleri, ishal, kabızlık, karın aÄŸrıları, büyüme geriliÄŸi, kemik erimesi, eklem aÄŸrıları, eklem ÅŸiÅŸlikleri, böbrek hastalıkları, akciÄŸer hastalıkları, karaciÄŸer hastalıkları, konsantrasyon eksikliÄŸi, sinir sistemi ile ilgili ÅŸikayetler, psikolojik problemler, yürüme bozuklukları, duyu kayıpları gibi pek çok ÅŸikayet, Çölyak hastalığının belirtileri arasında. Çölyak tanı ve tedavisi ile yaÅŸam kalitelerinin önemli oranda arttığını belirten Acıbadem Bakırköy Hastanesi Gastroenteroloji ve Ä°ç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Murat Saruç, ‘9 Mayıs Dünya Çölyakla Mücadele Günü’ne özel açıklamalarda bulundu.

Çölyak ihtimali her zaman düÅŸünülmeli

Çölyak hastalığında teÅŸhisi en çok zorlaÅŸtıran durumun, bu hastalığın akla gelmemesi, bazı hastaların Çölyak’ı düÅŸündürecek özel bir ÅŸikayetinin olmaması, bu hastalığın ihtimaller arasına konmamasına neden olabiliyor. Bunun nedeni Çölyak’ın birbirinden bağımsız çok çeÅŸitli ÅŸikayetlerinin olması. Ancak bir kere Çölyak ihtimali göz önünde bulundurulursa teÅŸhis koymak çok kolay. Kan tahlili ve endoskopi ile hastalık belirlenebiliyor. Bu nedenle bir türlü çözüm bulunamayan farklı ÅŸikayetler varsa Çölyak hastalığını da ihtimaller arasında bulundurmak çok önemli.

Doğru diyetle şikayetler ortadan kalkıyor

Çölyak hastalığı teÅŸhis edildiyse; hastalarının ömür boyu glüten içermeyen, yani buÄŸday, yulaf ve arpa içermeyen bir diyet yapması gerekiyor. Ancak glüten bunlara ek olarak birçok farklı besin maddesinde de bulunabiliyor. Bu nedenle mutlaka doktor kontrolünde ve dikkatli bir diyet yapmak çok önemli. Åžikayetlere raÄŸmen dikkate alınmayan Çölyak hastalığı beraberinde çok ciddi saÄŸlık sorunlarını da getirebiliyor. Prof. Dr. Murat Saruç, Çölyak’ın yok sayılabilecek bir hastalık olmadığının altını çizerek, “Çölyak’a raÄŸmen diyet yapmadan hayatını sürdüren hastaların ÅŸikayetleri devam ediyor. Devamında kemik erimesine, karaciÄŸer, böbrek, akciÄŸer gibi organlarda sorunlara neden olabiliyor. Hatta hasta diyetine uyum göstermezse ince bağırsak kanseri riski artabildiÄŸi gibi diÄŸer organ kanserlerine baÄŸlı hasta kayıpları da Çölyak olmayanlara oranla artabiliyor” diyor.

Glütensiz diyeti bırakmak tehlikeli

Çölyak hastalığı teÅŸhis edildikten sonra doÄŸru diyetlerle yaÅŸam kalitesi yükseltilebiliyor ve tüm ÅŸikayetler ortadan kaldırılabiliyor. Åžu anki bilgilere göre bu diyetin ömür boyu yapılması gerekiyor. Çölyak hastalığında glüten tüketimi, bilerek rahatsızlığın tetiklenmesi anlamına geliyor. Prof. Dr. Saruç, hastalığın görülme sıklığının artması ile bu konuda diyet yapmadan tedavi olunabileceÄŸi konusunda farklı fikirler ortaya atılmaya baÅŸlandığını belirterek, “Ancak bu yöntemlerin hiçbir bilimsel dayanağı olmadığı gibi hastayı glüten tüketmeye yönlendirdiÄŸi için de son derece tehlikeli. Çölyak hastalığı ile mücadelede glütensiz bir yaÅŸam hayati önem taşıyor. Bu nedenle bir Çölyak hastasının bilmesi gereken en önemli ÅŸey; doÄŸru bir diyetle tüm ÅŸikayetlerinden kurtulabilir” diyor.